menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Emperyalist yayılmacılık ve yeni toprak savaşları

31 14
17.04.2025

Lenin, yüzyıl önce -1916- kaleme aldığı “Emperyalizm-Kapitalizmin en yüksek aşaması” kitabında yeryüzünde paylaşılmamış tek bir toprak parçası kalmadığını, dünyanın egemenler arasında fiili paylaşımının tamamlandığını yazar. Evet, dünya –toprak bazlı- paylaşılmıştır ancak kapitalizm durmamaktadır gelişmektedir. Üretimin yoğunlaşması, daha fazla kar ve sömürü üzerine kurulu kapitalizmin yeni pazarlara ihtiyaç duyduğunu bunun da “yeniden bir paylaşımı” zorunlu tuttuğunu söyler.

Lenin, kapitalizmin bu gelişim sürecini eserinde şöyle açıklar; "Kapitalizm geliştikçe hammadde eksikliği de kendini o denli duyurmaktadır; rekabetin koşulları o denli sertleşmekte, bütün yeryüzünde hammadde kaynakları arama çabaları o denli alevlenmekte, sömürgelere sahip olma savaşımı o denli amansız olmaktadır." Kapitalist devletler kendi çıkarları doğrultusunda pazar bulma amacıyla başka uluslara müdahale etmektedir.

Aradan geçen yüzyıldan fazla sürede sistemin özünde değişen pek bir şey yok. Koşullar tam da Lenin’in tespit ettiği yüzyıl önceki gibi. Emperyalist kapitalist sisteminin krizinin derinleştiği, yayılmacı emellerin depreştiği, dünyanın yeniden paylaşım sürecinin hızlandığı bir tarih kesitindeyiz.

Gerileyen hegemonyasının tesisi için tüm gücünü ortaya koyan Amerikan emperyalizmi Trump önderliğinde yeni bir küresel paylaşım peşinde. Amerikan emperyal sermayesinin azgın temsilcisi Trump için “öncelik Amerikan çıkarları” ve bu zorla veya rızayla sağlanmalı.

Tam da bu nedenle Trump’ın Danimarka’ya ait Grönland’ı istemesi, Kanada’ya göz koyması, Ukrayna’nın nadir toprak elementlerini ve Panama Kanalı’nı istemesi yeni toprak savaşlarının başlangıcı. Kapitalist rekabet artık paylaşılan toprakların yeniden paylaşılmasına kadar dayandı. Emperyalist-kapitalist sistemin derinleşen krizi ve şiddetlenen rekabetinin semptomları olan tüm bu yaşananlar şaşırtıcı değil. Trump’ın........

© Birgün