Bireysel kredi kartı (BKK) geri ödemesi önemli bir ekonomik ve sosyal sorun haline geliyor. Baştan söyleyelim bunun en önemli nedeni, geniş halk kesimlerinin gelirlerinin gereksinimlerine yetmemesi, iki yakalarını bir araya getirmek için BKK’ye başvurmalarıdır. Aylık faizlerin 25 bin TL üzerinde dönem borcu için yüzde 4.25, nakit avans çekim için yüzde 5 gibi çok yüksek bir düzeyde olmasıdır. Şöyle düşünelim, 22 bin 105 lira asgari ücret alan bir kişi sürekli takla attırdığı 50 bin liralık bir kredi kart borcu varsa her ay 2 bin 125 lirayı, toplam gelirinin yüzde 10’a yakın kısmını sırf faiz ödemesine ayırmak zorundadır.

Şimdi BKK’ye ilişkin istatistiklere daha yakından bakalım. Ülkede yaklaşık 130,2 milyon kredi kartı bulunuyor. Bankalararası Kart Merkezi (BKK) verilerine göre, Ocak 2025’te aylık yurtiçi harcamalar 1,321 milyar lirayı (37 milyar doları) bulunuyor.

7 Mart 2025 itibarıyla BKK toplam bakiyesi 1,895 milyar lira. Bu bir yıl öncesine göre yüzde 43,6 bir artışı temsil ediyor. Gelgelelim BKK kullanımında belirgin bir yavaşlama dikkati çekiyor. Örneğin 8 Mart 2024’te tam bir yıl önce BKK bakiyesi 1320 liraydı ve yıllık yüzde 154’lük bir sıçrama göstermişti. Daha sonra bir yavaşlama eğilimine girmişti. Bu durum Mehmet Şimşek’i, talebi yavaşlattığı, buna bağlı olarak enflasyonu aşağı çekeceğini düşündüğü için sevindiriyor olabilir. Ancak zayıflayan BKK kartı kullanımının ardında iki neden var. Birincisi, Mayıs 2023 seçimleri döneminde BKK aylık faizleri yüzde 1,29’du. Enflasyon ile karşılaştırıldığında adeta bir sebil işlevi gören borçlanarak harcama olanağı, limitleri yüksek, geçim sıkıntısı çekmeyen tuzu kuru kesimleri de bu olanağı kullanarak mobilya, beyaz eşya gibi dayanıklı tüketim malları almaya, hatta nakit çekip dövize yatırmaya yöneltti. Bu dönemde dar gelirli kesimler de adeta borçlanarak harcamanın müptelası oldular. Faizler seçim sonrası hızla yükselince, sırf finansal koşulların elverişliliği nedeniyle BKK’ye yüklenen kesimler ortadan çekildiler. Meydan dar gelirlilere kaldı. İkinci neden........

© Birgün