Ekonomide algılanamayan büyüme
Nisan-Haziran 2025 dönemini kapsayan Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYH) bir önceki yılın aynı dönemine göre beklentilerin üzerinde yüzde 4,8 arttığı açıklandı. Yılın ilk çeyrek büyümesi de yüzde 2’den yüzde 2,3’e revize edildi.
Zincirlenmiş hacim endeksi olarak inşaattaki büyüme yüzde 10,9’u, sanayi sektöründe yüzde 6,1’i, ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde yüzde 5,6’yı buldu. Tarım ise yüzde 3,5 daraldı.
Yine inşaat çekişli yani beton ağırlıklı bir büyümeden söz edebiliriz. İlk çeyrekte yüzde 1,8 daralan sanayinin yüzde 6,1 genişlemesi dikkat çekici. Elimizde alt kırılımlar olmamakla birlikte sanayideki bu sıçramanın savunma sektöründen kaynaklandığı tahmin ediliyor. Savunma fazla istihdam yaratmayan, üretimi ortalama insanın refahına olumlu yansımayan bir üretim kolu. Türkiye gibi bir ülkenin silah üretimine ağırlık vermesi, yurtdışında askeri maceralara girmesini de davetiye çıkarıyor. Bütçede sosyal harcamalara yönelecek kaynakları yutmasına da yol açıyor. Ücretli çalışanların yaşamlarında büyümeyi hissetmemelerinin başlıca nedenlerinden biri de bu.
Dikkati çeken bir konu da 2025’in ilk çeyreğinde yüzde 2,0 küçülen tarımın bu dönemde yüzde 3,5’lik sert bir daralmayla karşılaşması. Bu berbat performansta küresel iklim değişikliğinin getirdiği don, kuraklık gibi etmenlerin yanı sıra ülkenin tarımının yapısal sorunlarının, küçük üreticilerin mağdur edilmesinin de rolü olduğu........
© Birgün
