Avrupalı liderler ikinci kez ABD’nin başına geçen Trump’a karşı çaresiz. Bir yandan Avrupa Birliği’nin “birlik“ içinde olmasına dair temennilerde bulunurken, diğer yandan da uluslararası anlaşmaları, kurumları bir kalemde silen, sınırları tanımayan Başkan’la “işbirliğine” hazır olduklarını açıklıyorlar.

Trump’ın görevi devralmasıyla birlikte bağımsız bir küresel aktör olarak gerçekten birlik içindeki bir Avrupa Birliği‘ne özlem yeniden öne çıkmaya başladı. Ancak 27 üye ülke arasındaki görüş ayrılıkları, çıkar çatışmaları nedeniyle bu daha uzun süre bir “temenni” düzeyinde kalacak.

Bu her fırsatta Avrupa‘yı hedef alan, yeni gümrük vergileriyle tehdit eden, birlik üyelerini birbirine karşı kışkırtan Trump’la ilgili açıklamalarda da görülüyor. Gerek Avrupa Birliği’nden, gerekse de tek tek üye ülkelerden yetkili isimler, ikinci kez ABD’nin başına geçen aşırı sağcı başkana karşı oldukça dikkatli, ılımlı bir dil kullanmaya, sözlerini “işbirliği yapmaya hazırız!“ vurgusuyla noktalamaya özen gösteriyorlar. “Avrupa ile ABD arasındaki ilişkilerin önemi ve derinliğini,” birbirine tarihsel, ekonomik ve siyasal “güçlü” bağlarını hatırlatıyorlar. Şimdiye kadar hiçbir Avrupalı liderin ağzından iş başı yapar yapmaz da insanlığın geleceği için – yetersiz de olsa - en önemli uluslararası platformlardan biri olan Paris İklim Anlaşması’dan ABD’yi ikinci kez çıkartan, ülkesinin Dünya Sağlık Örgütü (WHO) üyeliğini ikinci kez iptal eden Trump’la ilgili eleştirel bir söz çıkmadı. ABD’nin Avrupa ülkelerinden yaptığı ihracata getirilmesi düşünülen yeni gümrük vergileri konusunda da “bekleyip görelim“ havası hâkim.

∗∗∗

Washington’daki devir teslim töreninden tam bir gün sonra Paris’teki Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve Almanya Başbakanı Scholz’un buluşmasında bunun son örneği.

Fransa ile Almanya arasında 62 yıl önce imzalanan dostluk anlaşmasının yıldönümü nedeniyle düzenlenen tören kapsamında bir araya gelen iki devlet adamı, Trump’la ilgili yeni döneme ilişkin açıklamalarında Avrupa Birliği’nin “birliği“ konusunda temennilerle yetindiler. Macron, “kendi çıkarlarını savunan güçlü, egemen ve birleşmiş bir Avrupa’nın yaratılması” ve bunun için bir “ortak strateji”ye olan ihtiyaç olduğunu savundu, ama bunu Trump’un Avrupa’ya yönelik ekonomik, siyasi ve askeri eleştirilerine doğrudan değinmeden, onun adını anmadan yaptı. Ancak Ukrayna savaşı sırasındaki tavrı Macron’un daha önce da dile getirdiği “Birleşik Avrupa Ordusu” projesini çağrıştıran bu sözlerinin siyasi karşılığı olmadığını gösteriyor. Scholz başlangıçta........

© Birgün