menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Enflasyon nasıl düşer: Bir yol haritası

27 1
wednesday

“Enflasyonla mücadele” Türkiye’de son üç neslin gündelik hayatına girmiş bir kavram. Bu kadim mücadeleyi sadece parasal araçlarla yapmaya çalışmanın bir sonuç getirmediği tecrübesini son 10 yılda yeniden keşfetmekteyiz. Enflasyonu düşürmek istediğini söyleyen mevcut hükümetimiz parasal politikalarla sınırlı adımlarla ekonomide dönemsel oynaklıklar yaratıyor. Bu oynaklıkların sonucu paylaşım sorununu derinleştirmekten öteye kalıcı bir istikrara ulaşamıyoruz. Türkiye ekonomisinin son yıllarda karşı karşıya kaldığı en yıkıcı sorun olan yüksek ve kalıcı hale gelen enflasyonu bir siyaset aracı olarak kullandığı için bu fasit döngü içinde yaşadığımızı bilmek gerekli. Keza, dünyada enflasyonu düşürmeyi isteyip de düşüremeyen bir ülke yok.

∗∗∗

Ekim 2022’de yüzde 85,5’i gören, Temmuz 2023’te yüzde 47,8’i aşarak Mayıs 2024’te yüzde 75,5’e varan yıllık tüketici enflasyonu bugün hâlâ yüzde 33,5 seviyesinde. Bu düzeyde oynak ve kronikleşmiş bir enflasyonu sadece para politikası kararları, ücret artışları veya arz yönlü geçici şoklarla açıklamak eksik kalır. Türkiye’de enflasyon sorunu, büyük ölçüde ekonomik yapının kendisinden kaynaklanan yapısal kırılganlıklarla iç içe.

Dolayısıyla enflasyon sorunun çözümü de kısa vadeli müdahalelerden değil, kapsamlı bir yapısal dönüşümden geçiyor. İthal girdilere ağırlıklı üretim yapısını dönüştürmeden, orta teknoloji kafesi kaynaklı verimlilik sorununu aşmadan, kayıt dışı ekonominin yarattığı fiyat dalgası sorununu çözmeyi hedeflemeden, yaratılan kurumsal zafiyete bağlı güven sorunu ortadan kaldırılmadan, tarım ve gıda zincirinde yapısal arızalar giderilmeden, yatırımların yönü teşvik sistemi aracılığıyla değiştirilmeden Türkiye’de enflasyon düşmez. Hukuk ve adalet sorununu da........

© Birgün