Paul Bloom'un 'Against Empathy' adlı kitabında işaret ettiği gibi, genellikle yalnızca tanıdığımız, bize benzeyen veya aynı sosyal ve etnik gruptan gelen insanlarla özdeşleşir ve empati hissederiz tespiti ne kadar doğru? Eğer öyleyse küresel insan hakları projesi başarısız olmaya mahkûm gibi görünüyor. Baskıcı liberal süper egodan arınmış görünen Trump gibi liderler, diğer insanları gücendirmekten korkmayarak takipçilerine gerçek ve otantik olduklarına inandırmış gibi görünüyor. İnsanlar bu yüzden eskisi gibi zenginlik ve aşırılık gösterilerine kızmak yerine, onunla özdeşleşmeyi tercih ediyorlar. Trump, tam zevke ücretsiz erişimi olan idealize edilmiş ilkel babayı temsil ediyor bir bakıma. Ama Freud'un yazdıklarından emin olduğumuz şey, yaşanan anılar hiçbir zaman silinemediği için gerçek eninde sonunda ortaya çıkar, hiçbir lider gerçeklere karşı uzun vadede kazanamaz.

Aslında bir yandan azınlık temelli sosyal hareketler, evrensel adaleti epeyce genişlettti, önyargı ve sömürüye dayalı miras kalan modern öncesi hiyerarşileri tersine çevirmekte çok yol aldı. Ama bir handikap da yarattı bu süreç, kurucu travmaya ve istismara belki de gereğinden fazla anlam yükleyerek kurban psikolojisinin tuzağına düşüldü pek çok alanda. Mağdur her zaman masum ve saf olacak şekilde konumlandırıldığından mağduru eleştiremezsiniz ve mağdurun intikamı her zaman haklıdır. Böyle olunca, İsrail'in yaptığı gibi kendi mağduriyetinin intikamı konusunda........

© Birgün