Bir tümcede aynı sözcüğü yinelemek, yazıya değer katar mı?

Okurumuz Erhan Kuzhan, köşeyazılarında çok sık karşılaştığımız bu durumu masaya yatırmış ve Cumhuriyet gazetesinin iki yazarının yazılarında gereksiz bulduğu sözcük yinelemelerini tek tek saptayıp listeleyerek bize göndermiş. Bunu önemli bir dil sorunu olarak değerlendiren okurumuzun uzun mektubunu kısaltarak aktarıyorum:

“Sevgili Attila Aşut Hocam,

Köşeyazılarında dil yanlışlarına eşlik eden bir sorunun yaygınlaştığını görüyorum: Yazı bütününde ve tümceler düzleminde ‘sözcük yinelemeleri’. İletimin ekine, örnek olgu olarak iki köşeyazısını iliştireceğim. Yazılarda en çok yinelenen sözcükler ‘bu’, ‘ve’, ‘bir’… Aynı sözcüklerin yazı boyunca bıktırıcı biçimde yinelendiğini ekli dosyada siz de göreceksiniz. Orhan Bursalı da Murat Ağırel de ilgiyle izlediğim gazeteciler. Ne ki sözcüklerin köküne kıran mı girdi? Niye durmadan aynı sözcükleri yineliyorlar? Bunca sözcük yinelemesiyle özenli, doğru bir yazı yazmak olanaklı mı? ‘Ve’, ‘bu’, ‘bir’ sözcükleri olmadan da yazı yazılamaz mı? Yazılabildiğine yönelik güzel örnekler var. Sözgelimi Nurullah Ataç, ‘ve’ sözcüğünü kullanmazmış. Oysa sözcük yineleme sorunu, Cumhuriyet’in diğer köşeyazılarında da sürüyor. Sevgiler selamlar…”

Mektup içeriğinden anladığıma göre, okurumuz üç sözcüğün hiç kullanılmamasını istiyor. Buna olanak var mı? Hadi “ve” bağlacının yerine virgül kullandık diyelim, ama “bu” ve “bir” önadlarını yazıdan hepten atarsak derdimizi düzgün anlatamaz, anlatımda ciddi anlam yitimine yol açarız. Hem tüm dillerde olan bu sözcükleri neden atalım ki?

Evet, hiç gerekmediği halde bir sözcüğü aynı tümcede yinelemek, yazının akışını ve uyumunu bozar. Bundan........

© Birgün