menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Kuantum bilgisayarlar: İnsanlığın geleceğini değiştirecek güç mü?

28 1
04.03.2025

Bilgisayarların icadı ile birlikte hepimiz 20. yüzyılda bilgisayarların gücü ile uzaydan enerjiye birçok kapıyı açan bir teknolojik devrim yaşadık. Hatta bugün kullandığımız telekomünikasyon ağından bankacılık ağına kadar her şey bilgisayar tabanlı çalışmaktadır ve bugünkü konforumuzun önemli bir bölümünü buna borçluyuz. Kuantum bilgisayarları, klasik bilgisayarların sınırlarını zorlayan ve bilgi işlem gücünü olağanüstü seviyelere taşıyan yeni bir teknolojik icat olarak tanımlayabiliriz.

Peki, bu teknolojiyi bu kadar özel yapan nedir? Günümüzde hangi aşamadadır ve önümüzdeki on yılda bizi nasıl bir gelecek bekliyor? Ayrıca, Microsoft’un yeni Majorana 1 isimli kuantum çipi, bu alanda ne gibi bir yenilik vaat ediyor?

Kuantum bilgisayarlar, klasik bilgisayarların aksine, verileri işlemek için bitler yerine "kübit" adı verilen kuantum parçacıklarını kullanır. Klasik bilgisayarlar, verileri yalnızca 0 ve 1 olarak işlerken, kuantum bilgisayarlar süperpozisyon ve dolaşıklık prensiplerini kullanarak aynı anda birçok hesaplamayı gerçekleştirebilir.

Yani 0 ile 1 arasındaki tüm olasılıklar veri kodlaması için kullanılır. Bunu şöyle düşünebiliriz: Klasik bilgisayarlar, bir labirentin içinde her olası yolu tek tek deneyerek çıkışı bulmaya çalışır. Ancak bir kuantum bilgisayar, aynı anda tüm yolları deneyebilir ve en kısa yolu anında belirleyebilir. Bu, özellikle karmaşık hesaplamalar gerektiren alanlarda devrim niteliğinde bir gelişme anlamına geliyor.

Bugün hâlâ deneme aşamasında olan kuantum bilgisayarlar, gelecekte bazı alanları köklü şekilde değiştirebilir. En büyük potansiyel kullanım alanlarını listelemek istersek, bazı örnekleri şöyle sıralayabiliriz:

Şu an kullanılan en güçlü şifreleme yöntemlerinden biri olan RSA şifreleme sistemi, büyük asal sayıları çarpanlarına ayırmanın zor olması prensibine dayanıyor. Ancak kuantum bilgisayarlar, Shor Algoritması sayesinde bu işlemi saniyeler içinde gerçekleştirebilir. Bu da günümüz internet güvenliğinin altüst olması anlamına geliyor.

Ancak korkmaya gerek yok! Aynı zamanda kuantum kriptografi yöntemleri de geliştiriliyor. Örneğin, kuantum........

© Aydınlık