Demokrasi geriliyor mu, yoksa yükseliyor mu?
Dünkü yazımızda, ABD hegemonyacılığının ve neoliberalizmin çöküşüyle birlikte “Üretim kapitalizminin dirildiği” yönündeki fikirlere değinmiştik. Finans kapitalizmin çökmesine rağmen Asya’dan Yükselen Uygarlığı’ndan basit bir üretim kapitalizmine dönüş olmadığını, sosyalizme açılma çağının başlangıcına ve atılımına işaret ettiğini söylemiştik. “Üretim kapitalizminin dirildiği” söylemlerinin insanlığı kapitalizm dışında seçenekler olmadığına ikna etmeyi hedeflediğini aktarmıştık. (Yazının tamamı için bakınız: Nadir Temeloğlu, Üretim kapitalizmine dönüş mü sosyalizme açılma çağı mı?, Aydınlık. https://www.aydinlik.com.tr/koseyazisi/uretim-kapitalizmine-donus-mu-sosyalizme-acilma-cagi-mi-552370)
Benzer bir tartışma “demokrasi” üzerinden yaşanıyor. Fakat daha karamsar bir hava ile... Demokrasilerin bittiği tezi işleniyor. Gerçekten demokrasilerin bittiği bir eşikte miyiz, yoksa demokrasiler yükselişe mi geçiyor?
Bu soruyu tartışmaya açmamıza, Karar gazetesinden Ali Bayramoğlu’nun bugünkü “Yeni dünya, yeni Türkiye” yazısı aracı oldu. Avrupa’daki, Amerika’daki dip akıntıların Türkiye’yi de kuşatmadığı bir dönem olmadığını belirten Bayramoğlu, şunları söylüyor:
“AK Parti’nin iki evresini düşünün. İlki, 2000’lerin ilk on yılına, Batı’da, Bush’un varlığına ve politikalarına rağmen, çok-kültürlülük vurgusunun, liberal demokratik ilkelerin önde durduğu bir evreye tekabül ediyordu. Ve Türkiye izlediği politikalarla model ülke ilan ediliyordu.
İkinci evre ise, sistemlerde, toplumlarda, rejimlerde tek kültürlülük arayışlarının, milli egemenlik ve milli devlet vurgularının, yabancı sevmezliğin, aşırı sağın, velhasıl her seviyede otoriter önerilerin öne çıktığı yıllar oldu. Türkiye, Erdoğan’la yeni otoriterliğin, popülizmin taşıyıcılarından birisi haline dönüştü.”
Bayramoğlu sözlerini şöyle sürdürüyor: “Başta liberal-özgürlükçü değerlerin doğduğu ülkeler olmak üzere, global satıhta büyük bir liberal değer ve demokrasi krizi yaşanıyor. Toplumların tepkileri ötekine yöneliyor, kültürel dışlayıcı bir milliyetçilik yükselirken, tırpan liberal değerlere yöneliyor.” Karar yazarı bu çözülüşün sadece Batı’da değil Güneydoğu Asya’da Singapur’dan Malezya’ya, Güney Kore’den, Tayland ve Tayvan’a birçok ülke de yaşandığını ifade ediyor.
Önce bir soruyla başlayalım: Liberal demokrasinin bu krizi bir tesadüf mü?........© Aydınlık





















Toi Staff
Gideon Levy
Tarik Cyril Amar
Stefano Lusa
Mort Laitner
Sabine Sterk
Robert Sarner
Ellen Ginsberg Simon