menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Ekonomi-politik meşruiyet mi teslimiyet mi: Türkiye-ABD ilişkisi

59 55
yesterday

ABD Başkanı sarı kuğu (yellow swan) Trump ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki görüşme tam bir siyasal ekonomi ders malzemesi oldu!

Amaç siyasal mıydı yoksa ekonomik miydi? Elbette ekonomi-politikti! Zaten bunlar birbirinden ayrılmaz ki! Londra’da ünlü bir okul vardır ve adı şöyledir: The London School of Economics and Political Sciences. Bakmayın siz kısaca LSE dendiğine, açılımında ‘siyasal bilimler’ de var bitişik olarak! Bu okulun mottosu (ana savsözü) ise şöyle: ‘şeylerin nedenini bilmek’. Okulun kuruluş amacı da ‘toplumun daha iyi hale getirilmesi’.

Bizde de nedense bu ekonomi ve politikayı ayrı ayrı ele almak pek yaygındır. Bu birlikteliği ele alırken hem stratejik hem de taktik yaklaşımlara dayandırmak gerektiği açıktır.

Dünyada sağ iktidarlar meşruiyeti genelde tekelci kapitalizmin merkezlerinde ararlar. Bu merkezler de hegemonik siyasal, ekonomik ve kültürel ilişkiler bağlamında patronaj yaptıkları ve/veya yaptıklarını sandıkları çevre ülkelerine bu gözle bakarlar. Sarı kuğu Trump’ın ABD’nin Ankara Büyükelçisi Barrack aracılığıyla dile getirdiği ‘meşruiyet’ meselesi bu biçimde anlaşılabilir. Bu meşruiyet kavramını Türkçe açısından anlamsal olarak biraz didiklesek mi acep? Meşru kavramını ‘yasaların, gelenek ve göreneklerin, kamu vicdanının doğru ve haklı bulduğu; kabul edilmiş kurallara uygun olma durumu’ olarak anlarsak, meşruiyeti de meşru olma durumu olarak tanımlarsak sorun biraz aydınlanmış olur sanırım. Şimdi can alıcı sorular: Kimin eşdeyişle hangi sosyo-ekonomik sınıf(lar)ın koyduğu yasalar? Hangi toplumsal evrenin gelenek ve görenekleri? Hangi bilinçle aydınlanmış/yıkanmış kamu vicdanı (cüzdanı?) tarafından hangi ölçütlere göre doğru (yanlış) ve haklı (haksız) bulunan? Kim(ler)in nasıl, ne için, ne zaman, nerede ve kim(ler) için kabul ettiği kurallar?

Örneğin ABD’nin yazıp elimize tutuşturduğu ve yasalaştırdığımız Petrol Yasası’nı yurtseverlik açısından bağdaştırmak olanaklı mı? Muhafazakarların NATO’ya bağlılık geleneği hangi toplumsal evrenin geleneği? Yolsuzluk endeksindeki yerimizin kamu vicdanını rahatsız etme(me) durumunun ait olduğu kamu vicdanı tipi nedir? Tom Barrack’ın ‘otoriter demokrasi gibi’ olarak tanımladığı ülkemiz dizgesindeki emekliler ve kamu emekçileri aleyhine koyduğu çıkar bozucu kurallar kim için? Bu resmi genişletmek olanaklı, ama zaten okurlarımızın hep içinde yaşadığı gerçekler! Yeter ki, soruna sınıfsal temelde yurtseverlik açısından bakılsın, kolayca çözümlemek olanaklı!

Emperyalist ABD’nin çevre ülkeler olarak gördüğü ülkelerdeki........

© Aydınlık