2. Emevi Devleti’ni kurma hayali peşinde koşan “Suriye Geçici Hükümeti Başkanı” El-Golani (El-Jolani) lakaplı Ahmet Şara ve şürekâsı, “Sizi Esad’dan kim kurtardıysa, sizi kim özgürleştirdiyse karar sahibi odur.” şiarını bayrak edindi. “Sizi Esad’dan biz kurtardık, o halde kararları biz veririz.” demeye getiriyorlar. Buna mukabil, ABD, Türkiye, İsrail, İngiltere, Katar, Suudi Emirliği, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Fransa ve bilumum irili ufaklı diğer devletler de “Sizi Esad’dan biz kurtardık. Şam yolunu size biz açtık. Herkesi devre dışı bırakıp Şam’da o saraya sizi biz soktuk, o koltuğa sizi biz oturttuk. Elinizdeki silahın, bindiğiniz araçların, cebinizdeki doların, ağzınızdaki lokmanın, giydiğiniz iç çamaşırın sahibi biziz. Sizi biz koruyacağız. Siyasetimiz, paralarımız, güvenliğimizin kanatları altında olmadan nefes alamaz, o koltuklarda bir gün oturamazsınız. Biz söyler sizler yaparsınız. O vakit kararları siz değil biz veririz.” mahiyetinde, mantığında ve çerçevesinde icraatta bulunup ayan beyan gösteriyorlar.

Peki, Rusya, İran, Çin ve müttefiklerin oluşturduğu tarafın (çok önemli stratejik hatalarına karşın) Beşar Esad’dan ne istediği belliydi. Rusya, onlarca yıldır hayalini süsleyen Doğu Akdeniz’in nadide limanları Lazkiye ve Tartus’ta üs sahibi olmak istiyordu, oldu. Esad ve öncesi dönemlerde Suriye ile inşa ettiği yakın ilişkilere, Suriye ordusu ve akademik camiasının ezici çoğunluğunu eğiten kurumların Sovyet Rusya veya müttefiki devletlerden mezun olmalarına karşın Moskova, başta Suriye Şam coğrafyasında kültürel, ekonomik ve siyasi marka ve cazibe merkezi olamadı. Az bir kesim Rusya’nın edebiyat, tarih, müzik, dans alanlarında ulaştığı seviyeden istifade edebildi. Geniş kesim için Rusya ürünlerini satabilecekleri ve kadınlarıyla oynaşacakları diyar olarak görüldü.

Petrol ve doğal gaz zengini, başta Avrupa olmak üzere dünya pazarlarında ciddi bir pay sahibi olan Rusya Suriye’nin kara ve denizinde sahip olduğu zengin........

© Aydınlık