menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Bitsin bu hurafe

49 4
03.06.2025

Sözünü edeceğim dil hurafesi üzerine nerdeyse otuz yıldan beri yazıyorum. Önce Türkçem Mahzun Ben Mahzun, sonra Dil Hurafeleri ve ardından Kendi Diliyle Kavrulmak adını verdiğim kitaplarımda uzun uzun yazdım. “Ne…ne” bağlacıyla kurulan cümlelerin her zaman yüklemi olumlu olmaz. Yazık ki bu hurafeye inanan profesörler bile var, zaten bu yanlışı yayanlar da onlar.

Konuya gene dil-kurul ilişkisi üzerinde durarak başlamak istiyorum. Dili halk yaratır, kuralları ise halkın yarattığı dili inceleyen uzmanlar yazar. Dildeki işleyişi yönlendiren kuralları doğru belirlemek için önce derleme ve tarama çalışmalarına başvurmak gerekir. Bir dili kullanan milyonlarca insanın ve yüzlerce yazarın dilini, yapıtlarını incelemek kolay değil. Eksik derlemeler yüzünden kurallar yanlış yazılabilir. Kurallar örnekler üzerine kurulur. Doğru seçilmiş örnekler kuralların daima önündedir. Dil kuraldan değil, kural dilden çıkarılır. Yani derlediğimiz örneklere dayanarak kural yazarız. Herhangi bir kitapta kural diye yazılmış bilgiyi çürüten elinizde yüzlerce örnek cümle varsa, o kuralın yanlış yazıldığı kabul edilir ve yeniden yazılır.

Evet, dilde profesörlerin de inandığı hurafeler bile var. Yazık ki şimdi sözünü edeceğim dil hurafesinin yayılmasında bugünkü TDK öncülük........

© Aydınlık