Geçenlerde ABD vatandaşı bir dostum ile Trump, ABD ekonomisi gibi konuları konuşurken bana “Dünyanın dolar gibi bir aracı kullanarak kolaylıkla ticaret yapabildiğini” anlattı.

Çok ilginç, Amerikalı arkadaşım biraz dışarıdan baktığınızda sonuna kadar haklı. Neredeyse dünyada tüm ham madde ve ara mamullerin fiyatları dolar olarak takip ediliyor. Karşılıklı müşteriler birbirleri ile fiyat pazarlığı yaparken dolar üzerinden yapıyorlar. Siparişi dolar olarak veriyorlar. Kendi satış ve üretim hacimlerini yıllar itibariyle dolar üzerinden karşılaştırıyorlar. 5 sene önce şu kadar dolar satış yapmıştım, şu kadar dolar ham madde almıştım vb. Dolar enflasyonunun çok düşük olması, rahatça tüm dünyada geçerli olması, istendiği kadar ve sürede bulunabilir olması dünya ticareti için çok büyük rahatlık.

Amerikalı arkadaşım haklı.

Doların yerini başka bir şeyin alması konusunda çok rahatsızlık veren bir örnek anlatmak istiyorum.

Türkiye’de tekstil ihracatı, neredeyse tümü AVRO bölgesine yapıldığı için AVRO olarak fiyatlanır ve AVRO üzerinden satışı-ihracatı yapılır. Halbuki tekstil imalatı için gerekli olan kumaş, iplik, boya ve her türlü girdi maliyeti dolar iledir. Bunun için tekstil imalat ve ihracatçısı hep diken üstündedir. Dolar/avro paritesindeki değişiklik hayati büyüklükte kârlılığı etkileyebilir. Durduk yerde imalatçı iflas ile karşı karşıya gelebilir.

Hâlbuki aldığın ve sattığın aynı ölçü birimi........

© Aydınlık