‘Çarpıklık’ istatistik yöntemlerinde kullanılan teknik bir terimdir. Doğadaki pek çok şey bir “çan eğrisi” ile temsil edilen “normal dağılım” gösterir. Gözlemler ortalama değerin her iki yanında simetrik olarak yer alır. Gözlemlerin önemli bir kısmının alt veya üst uçta kümelenmesi haline çarpık dağılım denir. Çarpık dağılım örnekleri daha çok ekonomik verilerde karşımıza çıkar.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 yılına ilişkin Gelir Dağılımı İstatistiklerini bir bülten halinde yayınlamıştır (Bkz. 1). Söz konusu araştırma yıllardır bütün Türkiye’yi kapsayacak şekilde hane halklarından temsili bir örnek çekilerek düzenli şekilde sürdürülmektedir. Bültende 2015- 2024 arasındaki 10 yıllık döneme ait veriler sunulmaktadır. Cari yılın değeri bir yıl öncesine ait değerle karşılaştırılarak yorum yapılmaktadır.

Gelir hesaplamalarında hane halkının gelirleri; hane halkı büyüklüğü ve bileşimi dikkate alınarak “eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirine” dönüştürülmektedir.

2024 yılı itibariyle hane halkının yıllık ortalama kullanılabilir geliri cari fiyatlarla bir önceki yıla göre yüzde 106,9 artarak 374.899 lira olmuştur. Aylık 31.241 liraya karşılık gelmektedir. Tek kişilik hane halklarında yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir geliri 223.859 TL olmuştur.

Eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirinin yıllık ortalaması ise 187.728 lira olarak saptanmıştır. Çekilen örnekte hane halkının ortalama 2 bireyden oluştuğu anlaşılmaktadır.

Gelir türlerine göre dağılım Çizelge- 1’de görülmektedir. Toplam gelirin yarıdan fazlası maaş, ücret ve gündelikten........

© Aydınlık