Batı (ABD ve Avrupa) Ukrayna savaşı başlamadan önce zaten bir ekonomik kriz ve borç batağı içindeydi. Ünlü Fransız ekonomist Jacques Attali, Batı’nın yaşadığı ekonomik krizle ilgili Ağustos 2011’de Le Monde gazetesine krizin çözümüyle ilgili “Ekonomi tarihinin bize öğrettiği gibi, borç krizi ancak ya bir savaş ya enflasyon ya da büyüme ile çözülür” demişti. Ukrayna savaşı Avrupa’da yaşanan krizi daha da derinleştirdi. Avrupa’nın küreselci liderleri son üç yıldır Rusya’ya karşı ABD ile Ukrayna’yı silahlandırarak savaştan beslendiler. Fakat bu savaş onları inanılmaz bir siyasi krize sürükledi. Artık ülkelerini yönetecek hükümetler bile kuramıyorlardı.

Trump’ın ABD Başkanı seçilmesiyle birlikte tüm dengeler değişti. Trump Avrupa’nın savaş yanlısı küreselcilerine meydan okuyarak savaştan beslenen bu liderleri yalnız bıraktı. Rusya ile anlaşarak Ukrayna savaşını bitirme kararlığı gösterdi. Avrupa’yı koruyan ABD güvenlik şemsiyesini kapatma ve askerlerinin bir bölümünü çekmekle tehdit etti. Hatta NATO’dan çekilebileceğini ifade etti.

Geleneksel Batı ittifakı tam bir çöküşün eşiğine gelmiş durumda. Bir zamanlar Amerikan liderliği altında birleşmiş olan Batı parçalanıyor. Soğuk Savaş sonrası dünya düzenini dağılmakta ve yerini çok kutuplu bir dünyaya bırakmaktadır. ABD içe dönerek geri çekilirken Rusya, Çin ve hatta Türkiye bu boşluğu doldurmaya hazır görünüyor. Artık dünyanın merkezi büyük hammadde kaynaklarıyla, genç nüfusu ve güçlü ekonomileriyle Avrupa'dan Çin, Hindistan ve Rusya'ya kaymış durumda.

Bu yeni oluşan dünya dengelerinde Avrupa nasıl yer alacak? Gelişen dünya ile ilişkisi nasıl olacak? Gerçekten ABD’den bağımsız ve kendi ayakları üzerinde durabilecek bir yol izleyebilecek mi? Avrupa ve uluslararası siyaset ve jeopolitik uzmanı Ricardo Martins journal-neo’daki yazısında “Bunu yapmak için Avrupa'nın vizyoner liderlere ihtiyacı var. Ancak Macron De Gaulle değil, Starmer Churchill değil, Scholz (veya Merz) Adenauer değil ve von der Leyen Schuman değil” tespitinde bulunuyor.

ABD’de savaş yanlısı saldırgan Biden yenilmiştir. Fakat Avrupa’daki takipçileri ne yazık ki savaş kışkırtıcılığına devam ediyor. Halbuki bu gelişmeler Avrupa’nın önüne iki seçenek getirmiştir: Ya Trump’ın çizgisini izleyerek içe dönecek, başta Rusya olmak üzere Yeni Dünya ülkeleriyle ilişkilerini geliştirecek, ekonomik ve siyasi sorunlarını çözme yönünde adım atacak ve dünyanın bağımsız kutuplarından biri olacak (ki bu dünya dengeleri ve barış açısından olumlu bir gelişme olacaktır) ya da Rusya’ya karşı savaşı kışkırtarak Avrupa’yı ateşe atacak. Böyle bir savaşın sadece Avrupa topraklarında kalmayıp bir “dünya savaşına” dönüşebileceği birçok lider ve gözlemcinin düşüncesi. Bugünün Avrupalı liderleri birinci seçenekte diretiyor, alabildiğine silahlanmayı gündeme getirerek Avrupa’yı ateşe atacak bir savaşa yelken açıyorlar.

Trump ile Zelenskiy görüşmesinde yaşanan gergin anlar, Zelenskiy’nin Beyaz Saray’dan kovulması ve ardından Amerikan istihbarat desteği ve yardımlarının askıya alınması ABD ile eski kıta arasındaki uçurumu derinleştirdi.

Le Point dergisi Brüksel'deki bir kaynağın bunun bir “tuzak” olduğunu belirttiğini, bazı siyasi gözlemciler ve yazarların Zelenskiy’ye rolü ezberleterek Macron ve Starmer tarafından Trump’ın önüne atıldığı yorumları yapılıyor. ABD'nin Ukrayna ve Rusya temsilcisi Keith Kellogg Dış İlişkiler Konseyi'nde (CFR) yaptığı konuşmada Ukraynalılar ve Amerikalılar, Amerikan ve Ukrayna başkanları arasındaki kapalı kapılar ardındaki toplantı öncesinde basına yapılan konuşmanın “bir sahne prodüksiyonu gibi” olduğu konusunda hemfikirdi. Ricardo Martinsjournal-neo’daki yazısında “Fransa ve İngiltere tarafından organize edilen görüşmenin gergin geçmesi beklenirken diplomatik bir felakete dönüştü” diye yazdı.

Avrupa’nın bu savaş baronları hızla Zelenskiy’nin arkasında toplanarak Ukrayna'ya olan bağlılıklarını bir kez daha teyit ettiler. Amaçları artık bir savaş oyuncağına dönüşen Zelenskiy’yi savaş kışkırtıcılığında kullanmaktı.

Fakat Zelenskiy’nin geri adım attığını Trump’ın Kongre’de yaptığı konuşmadan öğreniyoruz:........

© Aydınlık