Sevgili okurlar, takas taşlarından dijital ekranlara uzanan dört haftalık bir serüven başlıyor.

Önümüzdeki dört hafta boyunca, insanlığın en eski ortak anlaşması olan paranın hikâyesine çıkıyoruz.

Bu seride, bir kabuğun değişim değeri kazandığı ilk günden bugünün algoritmik paralarına kadar uzanan bir yolculuğu birlikte izleyeceğiz.

Her hafta farklı bir döneme odaklanacağız:

- Takasın ve ilkel paranın doğuşu

- Antik ve Orta Çağ dünyasında para ve imparatorluklar

- Kâğıt paranın ve bankacılığın yükselişi

- Dijital çağda para egemenliği ve yeni küresel sistemler

Bugün, bu yolculuğun ilk adımında paranın kökenini, ardından bugünün ödeme yöntemleri ve jeopolitik yansımalarıyla birlikte değerlendireceğiz.

Anton Kobyakov’un fikirleriyle başlayan bir sorgulama...

Bazen bir fikir, bir kitap kadar geniş bir tartışmanın kapısını aralar. Bu dört bölümlük yazı dizisine başlamamın nedeni de böyle bir fikir oldu.

Geçtiğimiz aylarda, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in özel danışmanı Anton Kobyakov’un St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu (SPIEF) 2025’te yaptığı açıklamaları dikkatimi çekti.

Kobyakov, Avrupa’nın egemenliğini çoktan kaybettiğini, beş yıl içinde ekonomik önemini de yitireceğini söylüyordu.

Dahası, günümüzün en büyük ticaret merkezlerinin artık Shenzhen, Singapur, Hong Kong, Dubai ve Mumbai olduğunu vurguluyordu.

“Batı’nın büyük jeopolitik kumarının belirleyici aşamasına giriliyor,” diyordu Kobyakov.

“Ancak Batı’nın bir parçası olan Avrupa zaten kaybetti. Finans, enerji, teknoloji ve siyasi tercihlerde bağımsızlığını yitirdi.” Bu sözler, aslında “paranın” kendisinin jeopolitik bir silaha dönüştüğü bir dönemi işaret ediyordu.

Kobyakov’un eleştirilerinin merkezinde, ABD’nin stablecoin hamlesi vardı. Ona göre Washington, 35 trilyon dolarlık borcunu kriptoya aktarıp değeri düşürmek ve sistemi “sıfırlamak” istiyordu.

Bu jeopolitik dönüşümü anlamak için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in özel danışmanı Anton Kobyakov’un analizlerine kulak vermek gerek. 1968 doğumlu Kobyakov, biyoloji eğitimi almış, ekonomi alanında doktora yapmış ve 2014’ten beri Putin’in en yakın stratejistlerinden biri olarak görev yapıyor. Resmi unvanı “1. sınıf devlet danışmanı” ve askeri deyişle bir ordu generaliyle eşdeğer.

İnsanlık ekonomik etkileşimini takasla başlattı. Bir çoban, sütünü çömlekle takas ederdi; ancak her zaman “eşdeğer değer” bulmak mümkün değildi.........

© Aydınlık