İsveç iyice şaşırdı. Yeni bir olay değil. 1980’li yıllardan beri şaşkın. 1960 ve 1970’li yıllarda hem çalışmak için gelenlere hem de sığınmacılara kucak açıyordu. Her başı dara düşen İsveç’e koşuyordu.
Öğrenciler güler yüzle karşılanıyor, kendilerine burs bile veriliyordu.
1980’li yıllarda kapı kapanmaya başladı. Artık yabancıların İsveç’te çalışma oturma izni almaları zorlaştıkça zorlaştı.
O eski insancıl İsveç’in yerini ne yaptığı belirsiz, şaşkın bir İsveç geldi. İsveç’e gelmek isteyenlerle yapılan söyleşiler saygısızlaştı.
1985 yılında olsa gerek, evlilik yoluyla İsveç’e gelen bir Türk delikanlıya zifaf gecesi eşinin ne renk, nasıl, hangi model bir kilot giydiği bile sorulmuştu. Eşine de aynı soru sorularak, bu insanlık dışı uygulamayla evliliklerinin doğru olup olmadığı denetlenmişti Neyse ki gençlerin yanıtları aynı olmuş ve bu saygısız sınavı geçmişlerdi. Bu tür saygısız, rencide edici mahrem sorular olağanlaşmıştı.
Bir Türk derneğinde olayı duyduğumda çok üzülmüş ve kızmıştım.
Zamanın Göçmen Bakanı Anita Gradin (Sosyal Demokrat) ile Bir söyleşi yaptım. Göçmen sorunlarını konuştuk. Tüm zorluklara ve sorunlara karşın yine de pembe bir tablo çizmeye çalışıyordu. Sonunda bu olayı anlattım ve “size evlendiğiniz gece hakkında mahrem sorular sorulsa neler hissederdiniz?” sorusunu yönelttim. Çok rahatsız oldu, mavi gözleri utanma, üzüntü ve kızgınlıkla bakıyordu.
- İnsanların mahremiyetine saygısızlık yapıldığını bilmiyordum. İnceleyeceğim.
Söyleşiyi İsveç Radyosu’nda hem Türkçe hem İsveççe yayınladık. Pek çok kadın olaydan duydukları üzüntüyü, rahatsızlığı belirtip yetkilileri kınadı.
Gerçekten de bir süre........

© Aydınlık