Sri Lanka’nın Perinçek’i Dissanayake
Manşetlerde, haber başlıklarında birkaç günlüğüne parladı ve söndü; Sri Lanka’da “Marksist” devlet başkanı seçildiğine dair haber. Rajapoksa diktatörlüğünün halk isyanı ile devrildiği Sri Lanka’yı yakından izleyeneler dışında, yeni başkan Dissanayake’nin ne menem bir “Marksist” olduğunu pek kimse de anlayamadı. Konu zaten unutuldu gitti. Bizim konuyu tekrar ele almamızdaki gaye ise bağımlı ülkelerin ezilen halkalarına yönelik sözde sosyalist, özde şovenist (sosyal-şoven) yaklaşımın bazı ortak yönlerine işaret edebilmektedir.
Anura Kumara Dissanayake ile Doğu Perinçek, partisi JVP ile Vatan Partisi arasında açık bir ideolojik benzeşme var. Kısaca ifade edecek olursak, Perinçek’in Kürt ulusal hareketi karşısındaki konumu örtüşüyor. Her ikisi de Maocu arka plandan gelmekle birlikte, Mao Zedung Düşüncesi’nin reddedilmesinden sonraki dönemde de Çin Komünist Partisi’yle ilişkilerini sürdürmüş olan partiler. “Deng’ci” olarak tanımlanmaları daha doğru olur.
Tabii, aralarında çok önemli farklar da var. Doğu Perinçek, gençlik macerası tadında (1972’de) kısa bir süre Söke dağlarında gezmişliğinin dışında, emekçi köylülük içerisinde herhangi bir ciddi kitle faaliyeti yürütmüş değil. JVP ise Sri Lanka yoksul köylülüğü içinde güçlü bir tabana sahip. 1970’lerin başlarında ve 1980’lerin sonlarında olmak üzere iki büyük köylü isyanına önderlik etmiş bir parti. Bu isyanlardan ilki anti-feodal ve sömürü karşıtı nitelik taşıyordu; İkincisi ise, 1987 tarihli, Tamil halkına kısmi özerklik sağlayan Hindistan – Sri Lanka anlaşmasına karşı yönelmişti. Sözde Hindistan karşıtı bir isyandı; ama özünde tümüyle Tamil karşıtıydı.
1987 anlaşması, Sri Lanka anayasasına 13. Madde’yi ekledi; bu madde bölgesel konseylerin kurulmasını öngörüyor. Tamillerin yaşadığı Kuzey ve Doğu eyaletlerini birleştirerek bir “Kuzeydoğu eyaleti” oluşturuyor; bu eyalete toprak ve yerel polis noktasında kimi yetkileri devrediyordu. Bu anlaşmayı uygulamak üzere, Kuzeydoğu eyaletinde bir Hindistan Barış Gücü konuşlanacaktı.*
İşte Dissanayake’nin partisi Janathja Vikmukhti Peramuna (JVP) 1987 yılında bu anlaşmaya karşı bir ayaklanma başlattı. Görünüşte JVP, Hindistan yayılmacılığına karşı mücadele ediyordu, ama aslında ezen ulus (Sinhala) milliyetçiliğine dayanıyordu. Ülkenin kırsal güney bölgesindeki anti-Tamil duyguları ateşliyordu. Hindistan açıklarında bir ada ülkesi olan Sri Lanka’da, Hindistan yayılmacılığına karşı kitle tepkilerinin oluşması çok doğaldır. Ayrıca, gerçekten de Sri Lanka,........
© Artı Gerçek
