Bu haftaki tema seçimini yaparken geçen yaz herkesin bildiği, canımızı yakan orman yangınları etkili oldu. Bu nedenle bu hafta sizlere bir zamanlar ağaçlarla olan ilişkimiz nasıldı? Kültürümüzde ağacın yeri nedir? Bunları anlatacağım. Ayrıca günümüzde ağaçlarla ilgili yapılan bilimsel deneyler de ilginizi çekecek nitelikte. Ve bütün bunların sanata yansımaları nasıl olmuş, onu da paylaşacağım sevgili okurlar.

Halkımız ağacın, bitkinin bir can olduğunu, onlara bir can gözüyle baktıklarını anlatan atasözlerini, deyimleri, birçok söylenceleri ve öyküleri vardır. Bunu daha belirgin örneklerle anlatacak olursak, göçer toplumlarında yaylacılık kültüründe varılan dağın ağaçlarıyla kardeş olunurdu. Nasıl mı? Yayla evlerinin yakınındaki ağaçlardan çocuklar kendilerine bir kardeş ağaç seçerlerdi. Ve o ağaca kendi giysilerinden bir parçayı ağacın dalına bağlardı. Böylece
herkes o çamın kimin kardeşi olduğunu bilirdi. Yaylacılığın son gününe kadar çocuklar o çamların üzerinde oyunlar oynardı. Ayrılırken de vedalaşırlardı.

Diğer bir ağaç akrabalığına örnek de çok güzel, ağaçla insanı eş değer gibi gösteriyor. Bir zamanlar erkek nüfusunun savaşlar nedeniyle azaldığı dönemlerde kocası ölen kadınlar evinin yakınındaki bir ağaçla evlendirilirmiş. “Bu ağaç senin kocan,” diye zikir töreni yapılırmış. Amaç kadının yalnızlığını gidermek, doğayla bütünlüğünü sağlamak.

Bunun günümüzdeki uygulamaları var mıdır sizce? Evet var. Bunu çevreci kadınlar yapıyor. Çevre felaketlerine dikkat çekmek için bir ağaçla nikâh kıyıp o ağacın tür adını soyadı olarak alıyorlar. Böylece ağaçlara ormanlara sahip çıkılıyor.

Şimdi de sizlere ağaçlarla, ormanla ilgili yaşanan deneyimlere folklor araştırmaları sırasında 25 yıl önce rastlamıştım. Onları da sizlerle........

© Antalya Son Haber