menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Yapay zeka neden ticarileşmeli?

17 5
17.05.2025

Anadolu Ajansı Dijital Haberler Direktörlüğü Başmuhabiri Selman Maltaş, ABD-Çin arasındaki yapay zeka rekabetini ve bu alanda ticarileşmenin önemini AA Analiz için kaleme aldı.

***

Yapay zeka, geçtiğimiz yıllarda akademik çevrelerin ve teknoloji devlerinin vizyon projelerinin merkezindeydi. Bugünse yapay zeka artık laboratuvarlardan çıkıp doğrudan pazara, hatta küresel güç mücadelesinin ortasına yerleşmiş durumda. Yapay zeka sadece teknolojik bir dönüşümü değil; aynı zamanda ekonomik, stratejik ve jeopolitik bir yarışı da tetikledi ve merkezine oturdu. Yapay zeka artık yalnızca şirketler düzeyinde değil, aynı zamanda küresel güçler arasında da ticarileşiyor.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) yapay zeka yarışında özellikle büyük dil modelleri ve veri merkezli inovasyonlar açısından öncü konumda. OpenAI'ın ChatGPT modeli milyonlarca kullanıcıya ulaştı. Google Gemini ile, X Grok ile Meta ise Llama modeliyle rekabete dahil olmuş durumda.

Amerikan teknoloji devleri yapay zeka alanında sadece yazılım geliştirmiyor; aynı zamanda donanım ve altyapı tarafında da güçlü bir ekosistem kuruyor. Örneğin, Nvidia yapay zeka için vazgeçilmez hale gelen grafik işlemci birimleriyle (GPU) pazarı adeta domine ediyor. Amazon Web Services, Microsoft Azure ve Google Cloud ise yapay zeka tabanlı çözümleri bulut hizmetleri üzerinden pazarlayarak gelirlerini artırıyor.

İkinci kez başkanlık koltuğuna oturan Donald Trump, ABD'nin yapay zekadan daha çok ticari kazanım elde etmesini istiyor. Bu anlamda Trump'ın ikinci döneminin henüz başında yaptığı ilk icraatlarından biri eski başkan Joe Biden'ın imzaladığı yapay zeka kararnamesini iptal etmek oldu. Kararname, yapay zeka üzerinde daha fazla denetim öngörüyordu. Trump, kararnameyi iptal ederek şirketlerin daha özgür bir şekilde hareket etmesine olanak sağladı. Bu yaklaşım, özellikle teknoloji girişimcileri ve yatırımcılar için daha az bürokrasi ve daha fazla fırsat anlamına geliyor.

Trump yönetimi, OpenAI, Oracle ve SoftBank gibi büyük teknoloji şirketleriyle birlikte, 500 milyar dolarlık bir yapay zeka altyapı yatırımı olan Stargate Projesi'ni başlattı. Bu proje, yapay zekanın ticari uygulamalarını hızlandırmayı ve ABD'nin dijital altyapısını güçlendirmeyi amaçlıyor.

Öte yandan Çin, yapay zeka alanında giderek daha agresif bir politika izliyor. Baidu, Alibaba ve Tencent gibi devler kendi yapay zeka modellerini geliştirmenin yanı sıra, bu modelleri uygulamalara hızla entegre ediyor. Çin'in buradaki avantajı, merkezi planlama gücüyle hızlı hareket edebilme kapasitesidir.

Çin'in bu yapay zeka ekosistemine DeepSeek de katıldı. DeepSeek, Çin menşeli büyük dil modelleri........

© Anadolu Ajansı Analiz