USKAM Başkanı ve Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Şahin, dün Budapeşte'de düzenlenen TDT Gayriresmi Zirvesi'ni ve zirvede yayımlanan bildirinin KKTC açısından taşıdığı diplomatik ve siyasi önemi AA Analiz için ele aldı.

***

Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Macaristan'ın Cumhurbaşkanları düzeyinde katılım sağladığı Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi, Macaristan'ın ev sahipliğinde 21 Mayıs 2025'te Budapeşte'de "Doğu ve Batı'nın Buluşma Noktası" temasıyla gerçekleştirilmiştir. Zirvede, Türk halklarının Avrupa ve Asya'nın kültürel ve siyasi oluşumlarındaki kalıcı mirasları da dahil olmak üzere tarih boyunca dünya medeniyetine yaptıkları önemli katkılarla birlikte Türk devletlerinin çağdaş siyasi, ekonomik ve sosyal gelişmelerdeki rollerinin yanı sıra bölgesel ve küresel barışa sundukları katkılar da değerlendirilmiştir.

Türk halklarının kültürünü, geleneklerini, dilini ve tarihini yansıtan ortak Türk kimliğini güçlendirmeyi amaçlayan Türk Devletleri Teşkilatı, üye ülkeler arasında işbirliği ve koordinasyonu geliştirmeyi ve Türk dünyasında ekonomik entegrasyonu teşvik etmeyi hedeflemektedir. Bu doğrultuda TDT'nin Budapeşte'de gerçekleştirdiği zirvenin en dikkat çekici ve anlamlı yönü, ilk kez gözlemci ülkenin ev sahipliğinde devlet başkanları düzeyinde toplantının düzenlenmiş olmasıydı. Bu olay TDT'nin kapsayıcı ve işbirliğine açık yapısını ortaya koyarken, diğer taraftan gözlemci üyelerin TDT içindeki rolünün güçlendiğine işaret etmektedir. Nitekim zirvenin ardından ilan edilen Budapeşte Bildirisi'nde, Macaristan, Türkmenistan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) Türk dünyasının ayrılmaz parçası olarak gözlemci sıfatıyla TDT'nin çalışmalarına yaptıkları değerli katkıların memnuniyetle karşılandığı belirtildi. Bu durum gözlemci üyelerin TDT içerisindeki yerinin güçlendiğini ve kurumsal işbirliği alanlarında daha etkin roller üstlenmelerinin teşvik edildiğini teyit etmektedir.

Budapeşte Bildirisi dikkatle incelendiğinde, TDT'nin üye ülkelerle gözlemci ülkeler arasında kurumsallaşmış ve çok boyutlu işbirliği mekanizması tesis etmeye yönelik güçlü irade sergilediği söylenebilir. Zira toplamda 71 maddeden oluşan........

© Anadolu Ajansı Analiz