Marmara Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlyas Kemaloğlu, İstanbul barış müzakerelerinin önemini ve alınan kararları AA Analiz için kaleme aldı.

***

Son günlerde Türkiye, uluslararası toplantılara ev sahipliği yapması sebebiyle tüm dünyanın ilgi odağı oldu. Türkiye’nin uluslararası arenada artan etkisine paralel olarak Ankara, dünyadaki birçok sorunun çözümünde önemli bir rol oynuyor. Bu sorunlardan biri de üçüncü yılı tamamlanan Rusya-Ukrayna Savaşı'dır.

Rusya ile Ukrayna yetkilileri son kez 2022’de yine İstanbul’da bir araya gelmişti. 16 Mayıs 2025’te tarafların tekrar İstanbul’da bir araya gelmeleri aslında son görüşmenin de İstanbul’da yapılmış olmasıyla doğrudan ilgilidir. Zira Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin toplantının İstanbul’da yapılmasını teklif ederken tarafların görüşmelerin kaldığı yerden devam etmesi gerektiği mesajını da vermiştir.

2022’de Rusya ve Ukrayna yetkilileri barış konusunda anlaşmış, ancak Kremlin’e göre “Ukrayna, Batı’nın da müdahalesiyle alınan kararları hayata geçirmekten vazgeçmişti". Görüşmenin İstanbul olarak seçilmesinin bir başka sebebi, Türkiye’nin savaşın başladığı tarihten itibaren tarafları barıştırma konusunda büyük çaba sarf etmesi ve denge politikası izleyerek her iki ülke ile de geliştirilen yakın işbirliğini sürdürmeye başarmasıdır. Türkiye, bu süreçte her iki ülke açısından da önemli rol oynayan bir ülke oldu ve olmaya da devam ediyor.

Aslında 15 Mayıs’ta yaşananlar göz önünde bulundurulduğunda, 16 Mayıs’taki görüşmenin de Türkiye’nin çabasıyla gerçekleştiği anlaşılıyor. Zira taraflar görüşmenin 15 Mayıs’ta yapılacağı konusunda anlaşmalarına ve toplantıyı herhangi bir ön şart olmadan yapacaklarını ileri sürmelerine rağmen toplantı saati ile gündemi konusunda dahi fikir birliğine varamadılar ve son ana kadar da toplantının olup olmayacağı belli değildi. Rusya’nın, muhtemelen karşı tarafın hareket alanını sınırlandırmak için müzakere heyetini son anda açıklaması ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’in, Putin’in de müzakerelere katılmasında ısrar etmesi, belirsizliğin artmasında önemli rol oynadı. Türk yetkililerinin İstanbul görüşmelerinin, vazgeçilmemesi gereken son şanslardan biri olabileceğini dile getirmesi ve taraflarla sürekli görüşme halinde olması, bu toplantının gerçekleşmesinde de bundan sonraki süreçte görüşmelerin sürdürülmesinde de belirleyici rol oynadı.

Tüm dünyanın yakından takip ettiği görüşmede taraflar bin kişiye karşılık bin kişinin takas edileceği konusunda anlaşmaya vardılar. Bu, savaşın başlangıcından itibaren bu en büyük esir takası olacaktır. Rusya’yı temsilen zirveye katılan Putin’in müşaviri........

© Anadolu Ajansı Analiz