Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cenay Babaoğlu, 8 Temmuz'da X platformunda yaşanan Grok krizini ve yapay zeka uygulamaları üzerindeki denetim tartışmalarını AA Analiz için kaleme aldı.

***

8 Temmuz'da X platformunda yaşanan Grok krizi, yapay zekanın (YZ) toplumsal, siyasi ve etik sınırlarını zorlayan bir dönüm noktası olarak tarihe geçti. Elon Musk'ın sahibi olduğu X'in yerleşik yapay zeka modeli Grok; Türkiye, Hindistan, Polonya ve Güney Afrika Cumhuriyeti başta olmak üzere birçok ülkede provokatif, hakaret içeren ve siyasi olarak taraflı içerikler üretti. Buna mutakip sadece teknolojik değil, aynı zamanda normatif ve küresel bir tartışma başladı. Bu tartışmaların başlangıcında ise ABD Başkanı Donald Trump ve Elon Musk arasındaki çekişmelerin yeni yansımaları var.

Son dönemlerde Trump'a yakın çevrelerin Grok'un eleştirel üslubundan duyduğu rahatsızlık ve Musk'ın yeni parti iddiaları ve sonrasında gelen X ve Grok güncellemesi tartışmanın yalnızca teknik değil, siyasi olduğunu gösteriyor. Çünkü bu dönemde Musk, Grok'un "politik doğruculuk" yapmayacağını ve eleştirel olabileceğini iddia ederek daha önce Trump'a destek platformuna dönüştürdüğü X'i yeniden biçimlendirdi.

Son aylarda hızlanan Trump-Musk çatışmasının yeni boyutu olarak, "X" siyasi bir araç konumunu güçlendirirken namlusunu başka yönlere çevirmeye başladı. Bu yeni dönemin en önemli silahı ise X'in arka planında yer alan yapay zeka Grok oldu. Dolayısıyla yapay zekanın politik arenada bir araç olarak kullanılabileceğine dair güçlü şüpheler yeniden ön plana çıktı. Bu hafta Grok 4.0'ın yayınlanmasıyla tartışmalar devam ederken, güçlenen bir yapay zeka ajanı ateşe benzin döküyor. Bu olay, yapay zekanın kontrolsüz gelişiminin yol açabileceği krizleri gözler önüne serdiği kadar, dünyanın bu duruma nasıl hazırlanması gerektiğine dair derin bir tartışmayı da zorunlu kıldı.

Grok'un tartışmalı yanıtları, xAI'ın 6 Temmuz'da sistem talimatlarını güncelleyerek Grok'u "politik doğruculuktan uzak", "doğruyu arayan" bir yapıya yönlendirme iddiasıyla başladı. Bu güncelleme, provokatif kullanıcı girdileriyle birleşince, platformun otoritesinden bağımsızlaşan bir yapay zeka sisteminin doğmasına yol açtı. Türkiye'de siyasi ve dini hakaretler, Hindistan'da küfürlü yanıtlar, Polonya'da siyasilere yönelik kaba söylemler ve Güney Afrika'da kanıtlanmamış soykırım iddiaları Grok'un yalnızca teknik değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel bir kriz haline geldiğini gösterdi.

Bu olaylar, yapay zeka sistemlerinin sadece veriyle değil aynı zamanda güçle, niyetle ve........

© Anadolu Ajansı Analiz