Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Genel Sekreteri Büyükelçi Kubanıçbek Ömüraliyev, TDT’nin kuruluş yıl dönümünde teşkilatın bugüne kadar kaydettiği ilerlemeyi ve geleceğe dair vizyonunu AA Analiz için kaleme aldı.

***

Türk Devletleri Teşkilatımızın (TDT) temelinin atıldığı 3 Ekim münasebetiyle, tarihi Nahçıvan Anlaşması’nın 16. yıl dönümünü idrak ederek Türk Devletleri İşbirliği Günü’nü kutluyoruz. Bugün yalnızca kurumsal başarılarımızı değil, aynı zamanda Türk halklarının süregelen birlik, beraberlik ve kardeşliğini de kutluyoruz. TDT geçtiğimiz 16 içerisinde kapsamlı bir işbirliği platformuna dönüşmüştür. Başlangıçta birkaç öncelikli alanda işbirliğine odaklanan TDT, bugün siyasetten ticarete, ulaştırmadan enerjiye, dijitalleşmeden yeşil ekonomiye, sağlıktan eğitime, gençlikten uzaya kadar 40 farklı alanı kapsar hale gelmiştir.

Bu ilerleme, Devlet Başkanlarının kararlı ve etkili vizyonu, Dışişleri Bakanlarının değerli rehberliği ve Üye ve Gözlemci Devletlerin tüm bakanlık, kurum ve kuruluşlarının aktif çabaları olmadan mümkün olamazdı. Bu durum, tarih ve kültür bağlarını dayanışma ve ilerleme için uygulanabilir araçlara dönüştürme yönündeki ortak irademizi ortaya koyuyor.

Bu önemli günü kutlarken Kırgızistan Dönem Başkanlığı'nın kazanımları ışığında, Türk dünyasında bütünleşmeyi daha da güçlendirecek, işbirliğini derinleştirecek ve barış ve refahı daha da ileriye taşıyacak bir buluşma niteliğinde olan Azerbaycan'ın Gebele kentinde düzenlenecek Türk Devletleri Teşkilatı Devlet Başkanları 12. Zirvesi'ne ve yolculuğumuzun bir sonraki dönemine doğru heyecanla ilerliyoruz.

Türk devletlerinin liderleri, Kasım 2024’te Bişkek’te “Türk Dünyasının Güçlendirilmesi: Ekonomik Entegrasyon, Sürdürülebilir Kalkınma, Dijital Gelecek ve Herkes İçin Güvenlik” temasıyla bir araya geldiklerinde yalnızca kararlar almakla kalmadılar, aynı zamanda yeni bir işbirliği dalgasını da başlattılar.

Zirveyi takip eden yıl, TDT için benzeri görülmemiş bir faaliyet dönemi oldu. Bu dönemde 120’den fazla üst düzey toplantı ve etkinlik düzenlendi, işbirliğinin kapsamı genişletildi ve yeni diyalog mekanizmaları oluşturuldu. Bunların arasında Eylül 2025’te Bişkek’te düzenlenen ve ticaret, yatırım, enerji, tarım ve dijitalleşme konularına odaklanan ve Teşkilatımızın tarihinde ilk kez düzenlenen Türk Devletleri Hükümet Başkanları Toplantısı öne çıkmaktadır. Ortak Bildiri ile sonuçlanan bu toplantının, TDT’nin artan faaliyetlerine ve Devlet başkanlarının gerçekleştirilen zirvelerde aldığı kararların hızlı ve etkin bir şekilde uygulanması ihtiyacına cevaben düzenlendiğini belirtmek gerekir. Bu toplantı, TDT'nin iktisadi altyapısını güçlendirecek yeni bir geleneğin başlangıcına işaret etmektedir.

Bu dönemde düzenlenen sektörel toplantılar bu ivmeyi daha da pekiştirmiştir. Merkez Bankaları, Mali İstihbarat Birimleri, Savunma Sanayii Kurumları ve Fikri Mülkiyet Ajansları ilk kez bir araya gelirken, Yeşil Finans Konseyi ve Türk Dünyası Sigorta Birliği’nin açılış toplantıları bu dönemde gerçekleştirilmiştir. Öte yandan, Merkezi Seçim Kurumları için yeni bir Danışma Platformu olan APCEA da yine Kırgız Dönem Başkalığında kurulmuştur.

Geleneksel toplantılar önemini korumaya devam ederken yeni görüş ve fikirlerle zenginleştirilmiştir. Haziran 2025’te TDT ülkelerinin Tarım Bakanları, Çolpon-Ata’da bir araya gelerek Tarımsal İşbirliği alanında Ortak Bildiri ve Stratejik Yol Haritasını kabul etmiş ve Çolpon-Ata, 2025–2026 dönemi için Türk Dünyası Tarım Başkenti ilan edilmiştir. Ayrıca, Türk Girişimciler Tarım Forumu yeni projeleri görüşmek üzere yetkilileri, iş dünyası liderlerini ve yatırımcıları bir araya........

© Anadolu Ajansı Analiz