Uluslararası İlişkiler Analizler Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Cavid Veliyev, Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanması beklenen barış anlaşmasında varılan uzlaşıyı ve Azerbaycan'ın taleplerini AA Analiz için kaleme aldı.

***

13 Mart 2025'te Azerbaycan ve Ermenistan Dışişleri Bakanlarının eşzamanlı olarak iki ülke arasında devam eden barış anlaşması metni üzerinde anlaşmaya varıldığını açıklaması metinle ilgili Azerbaycan'ın son iki talebinin Ermenistan tarafından kabul edildiği anlamına geliyor. Azerbaycan, 17 maddeden oluşan metnin özellikle iki maddesinin değiştirilmesini istemekteydi. Bu maddelerden ilki Ermenistan-Azerbaycan sınırındaki AB gözlemci misyonunun çıkartılması ve ikincisi ise eski Karabağ sorununun çözülmesi için kurulan Minsk Grubu'nun görevinin sonlandırılması amacıyla Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) ortak başvuruda bulunulmasıdır.

Ancak barış metni üzerinde uzlaşının sağlanması, barış anlaşmasının kısa zamanda imzalanacağı anlamına gelmiyor. Nitekim, barış anlaşması metni üzerinde anlaşmaya varıldığına dair açıklamadan sonra Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada barış anlaşmasının imzalanması için özellikle Ermenistan Anayasası'nın değiştirilmesi ve Minsk Grubu'nun sonlandırılmasına dair ortak başvurunun yapılması gerektiği açıklandı. Bunun ötesinde, Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, "İki ülke arasındaki normalleşme sürecine ilişkin bu ve diğer konularda ikili diyaloğu sürdürmeye hazırız." açıklamasını yaparak barış anlaşmasının imzalanması için iki konu dışında da konuların çözülmesi gerektiğinin mesajını verdi.

Barış anlaşması metninin imzalanması için farklı meseleler uzun zamandır Cumhurbaşkanı İlham Aliyev dahil, Azerbaycan'da uzmanlar ve politikacıların gündemindedir. Bu gündemler; Zengezur Koridoru'nun açılması, Ermeni toplumunun barışa hazırlanması, Ermenistan'dan zorla kovulan Batı Azerbaycanlıların Ermenistan'a geri dönmesi, Ermenistan'ın Azerbaycan ile olan sınır bölgelerinin silahsızlandırılması, Ermenistan'ın işgal sırasında yaptığı katliam ve soykırıma göre özür dilemesi ve işgal nedeniyle tazminat ödemesi şeklinde sıralanabilir.

Ermenistan şimdilik bu taleplerden Minsk Grubu'nun feshi için Azerbaycan ile birlikte müracaat etmeye hazır olduğunu bildirse de, Avrupa Birliği (AB) Misyonu'nun yalnız barış anlaşması imzalandıktan sonra sınırdan çıkacağını savunuyor. Oysa bu Azerbaycan'ın talebinin tam anlamıyla karşılanması anlamına gelmiyor çünkü Azerbaycan tarafı barış anlaşmasının imzalanması için Ermenistan'dan somut adımlar bekliyor.

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan barış mesajları verirken 16-21 Mart tarihleri arasında Ermenistan ordusu sınırda ateşkesi birkaç kez daha ihlal etti. İşgal........

© Anadolu Ajansı Analiz