Gagauzların yaşadığı Bessarabya bölgesi, MS 4-5. yüzyıllarda Avrupa Hunlarının ve özellikle Atilla’nın batı seferlerinin merkezi güzergâhlarından biriydi. Bu bölgede Hunların kalıcı izler bıraktıkları bilinmektedir. Modern Gagauz folklorunda bazı mitolojik ve kahraman anlatılarında, Atilla benzeri figürlerin varlığı da dikkat çeker. Ancak doğrudan Hunların bakiyesi olduklarını kanıtlayacak net arkeolojik ya da dilsel belgeler mevcut değildir. Fakat genetik ve etnogenetik miras bakımından, Gagauzların içinde Hun kökenli unsurların yer alması güçlü bir ihtimaldir.

Gagauzya ‘nın bulunduğu bölge, 6–11. yüzyıllar arasında Avarlar, Peçenekler ve Uzlar (Oğuzların bir kolu) gibi göçebe Türk kavimlerinin geçiş ve yerleşim sahası olmuştur. Avarlar özellikle Balkanlar’da uzun süreli siyasi varlık kurmuş, Peçenekler ve Uzlar ise Bizans’ın müttefiki veya düşmanı olarak Karadeniz’in kuzeyinde ve bugünkü Moldova bölgesinde yaşamışlardır.

Dil ve gelenekler açısından bazı araştırmacılar Gagauzca'da Peçenek ve Uz etkileri aramış, bu halkların Balkanlar'da Hristiyanlaştıktan sonra bugünkü Gagauzların etnik çekirdeğini oluşturduğunu iddia etmiştir. Akla yatkın geliyor.

Murat Adji, "Kıpçaklar" adlı........

© Akdeniz Gerçek