Esad sonras Suriye'de Trkiye ile srail arasnda balayan g mcadelesini Trkiye kazanm gzkmektedir. Ancak Netanyahu'nun maksimalist ve Trump'n ifade ettii gibi makul olmayan politikalarnn tekrar Trkiye ile srail'i kar karya getirme potansiyelinin varln muhafaza ettiini hep hatrda tutmak gerekir. zellikle srail ile ran arasndaki savan seyri de Trkiye ile srail'i kar karya getirme riskini tamaktadr.

Prof. Dr. Muharrem EK / Krklareli niversitesi Uluslararas likiler Blm Bakan

Biden ynetimi, Suriye'de PKK-YPG terr rgtn mttefik olarak semiken Trump ynetimi, srail'in btn ikayetlerine ramen Trkiye'yi zelde Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan' tercih etmitir.

Aralk 2010 tarihinde 'Arap Bahar'nn domino etkisiyle Mart 2011'de Suriye'de i sava balam ve lke g mcadelesi alanna dnmtr. 2013'te ran, Hizbullah araclyla; 2015'te ise Rusya, Esad'n davetiyle savaa dahil olmutur. Rusya'nn mdahalesi, Esad'n iktidarn ve i sava uzatmtr. 27 Kasm 2024'te muhaliflerin ani taarruzu balam; 8 Aralk'ta am ele geirilmi, Esad Rusya'ya kamtr.

Suriye muhaliflerinin beklenmedik hzl ilerleyiinin temel dinamikleri

1. srail'in Ekim 2023 tarihinde balatt Gazze sava ve katliamlarna ek olarak ran'n Lbnan'daki vekil aktr Hizbullah' bitirme politikas.

2. Rusya'nn arln Ukrayna savana vermesi.

3. Esad'n Arap Birliine geri dnmesiyle zafer kazandn zannederek askeri gc ihmal etmesi.

4. Trkiye'nin arkadan liderlik politikas. 19 ubat 2014'te ABD, Trkiye ve zgr Suriye Ordusu arasnda bir eit-donat anlamasnn yaplmasndan itibaren Trkiye ilk kez vekil aktr edinmitir. Trkiye, 2017 tarihinden itibaren sorumlu olduu dlib'te muhaliflerle yakn ilikiler tesis edebilmiti. Zira 2017 ylndaki Astana toplantsnda Trkiye, Rusya ve ran ile 4 adet dlib dahil gerginlii azaltma blgesi oluturma karar alnmt.

5. Ukrayna'nn HT ile temas. Rusya Dileri Bakanl Szcs Mariya Zaharova, 4 Aralk 2024 tarihinde basna yapt aklamada Ukrayna istihbaratnn Hey'etu Tahrri'-m (HT) ile etkileim iinde olduu, yabanc uyruklu savalardan HA'larn teslimat ve tecrbe aktarmna kadar eitli ibirliklerini ortaya atmt. Buradan hareketle HT'nin Ukrayna desteini ald anlalmaktadr.

Yeni imaj inas

Yeni Suriye Cumhurbakan Ahmed e-ara, ilk nce muhalif bir savadan devlet adamlna doru imaj deiimini yaparak dnyaya olumlu kamu diplomasisi mesajlar vermeye balamtr. Bunun iin ilk nce HT zamanlarndaki Colani ismini ara olarak deitirmi, ardndan kamuflajn karp takm elbise ve kravat ekmitir. Kamu diplomasisi mesaj olarak da Suriye'deki farkl topluluklarn haklarnn muhafaza edilecei ve Suriye vatandal ile herkesin eit haklara sahip olaca kapsayc sylemlerini tekrarlamaya balamtr.

Esad'n dmesi sonras Suriye'ye dardan ilk ziyaret eden Milli stihbarat (MT) Bakan brahim Kaln ve ardndan Dileri Bakan Hakan Fidan olmas, ara ile Trkiye'nin yakn dostluunu ve........

© Açık Görüş