2028'de TCG Anadolu'dan iki kat byk Milli Uak Gemisi'nde ok sayda Kzlelma'nn ayn anda kalkt bir Trkiye grebiliriz. Bu, Ege'de, Akdeniz'de, Karadeniz'de, Kafkasya'da, Orta Dou'da, Afrika'da g dengesini kkten deitirecek.

Faruk nalan/ Yazar

Karadeniz'in serin sularnda, Sinop aklarnda gerekleen bir test, sadece Trk savunma sanayiinin deil, kresel havaclk tarihinin sayfalarn yeniden yazd. Bayraktar Kzlelma insansz sava ua, ASELSAN'n MURAD aktif faz dizili (AESA) radar rehberliinde, TBTAK SAGE'nin yerli Gkdoan gr tesi (BVR) hava-hava fzesini frlatarak, jet motorlu bir hava hedefini tam isabetle imha etti. Bu, bir insansz platformun ilk kez byle bir baarya imza att an:nsanl sava uaklarnn (manned fighter jet) egemen olduu bir arenada, otonom bir makine, insan mdahalesi olmadan bir dman uan avlad.

29 Kasm 2025 gn gerekletirilen test, savunma teknolojileri asndan tarihe gemi bir dnm noktasdr ve bu baar, hava-hava muharebe kavramn kkten deitirecek niteliktedir. 2010'larda Heron dronlarnn yedek parasn bile alamayan, F-35 programndan dlanan, CAATSA yaptrmlaryla bouan Trkiye, bugn kendi beinci nesil gizli gvdesini, kendi AESA radarn, kendi gr tesi fzesini, kendi yapay zekasn uuruyor. Bu, ambargolarn yaratt fkenin ve kararlln somut eseridir.

Testin teknik z udur: Bayraktar Kzlelma, jet motorlu, dk radar izli, 1,4 Mach'a ulaabilen, 1.500 kg faydal yk kapasiteli bir insansz muharip hava arac olarak tamamen otonom modda utu. ASELSAN'n GaN-tabanl (Galyum nitrr) MURAD AESA radar ile 100 km'nin tesindeki jet motorlu, yksek hzl bir hava hedefini tespit etti, takip etti ve kilitledi. Ardndan TBTAK SAGE retimi Gkdoan aktif radar araycl gr tesi hava-hava fzesini ateledi. Fze, loft profili izleyerek hedefe tam isabet salad ve hedefi havada imha etti. Bu, dnyada ilk kez bir insansz jet platformunun, insan mdahalesi olmakszn, AESA radar rehberliinde aktif BVR fzeyle baka bir jet hzndaki hedefi vurmasdr. Daha nceki hibir lke bu seviyede bir testi kamuya ak olarak sergilememitir. Bu baar, temel alanda tam dngy kapatmtr: Sensr-fze-algoritma entegrasyonu. Tespit/snflandrma/kilit/at/vuru zincirinin tamam yzde 100 yerli sistemlerle ve sfr d komuta bamllyla gereklemitir.

Paradigma deiimi

Platform, hedefi kendi sensr fzyonuyla deerlendirmi, silah seimi ve at kararn kendi yapay zeksyla vermi, insan onay beklememitir. Bu, "loyal wingman" konseptini aarak tam anlamyla otonom muharip platform seviyesine ulalmtr.

Uluslararas savunma camias bu olay "paradigma deiimi" ve "oyun deitirici" olarak nitelendirdi; The War Zone "Boeing'in benzer testlerini glgede brakt" derken, TASS "Trkiye dnya havaclk tarihine girdi", FlightGlobal........

© Açık Görüş