Antalya Diplomasi Forumu'nda Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan'n dile getirdii nsanlk beten byktr ifadesi, uluslararas sistemde byk g kavramnn tanmlan biiminde insani ve vicdani boyutlarn gz ard edildiine dikkat eken gl bir eletiridir. Bu sylem, mevcut sistemin ahlaki meruiyetinin sorgulanmas gerektiini ifade etmektedir.

Do. Dr. Merve Suna zel zcan/ Krkkale niversitesi

Sava ve iddet, tarih boyunca sistemin inkr edilemez paralar olsa da; diplomasi ve bar, uluslararas ilikilerin en nemli dayanaklarn oluturmaktadr. Byk devlet olmak ise bar, istikrar ve adaleti gzeten, hakkaniyetli bir tutum benimsemekle mmkndr. D politikada g ve zor kullanmak bunun tam tersi manay ihtiva eder. Byk devlet olmak, sistemde her istediini gc orannda yapmak deil; aksine, gc olduu hlde mazlumu koruyabilmek demektir. 21. yzyln dnyasnda ise insanlk ve medeniyet, mevcut sistemin iddet ve zulm karsnda yeniden sorguland bir srece girmitir. Kresel sistemin hegemon aktrleri ya da byk gleri, bugn Gazze'de hayatn kaybeden siviller karsnda byk bir insanlk snav verirken; g ve iddet odakl yaklamlarnn tesinde hareket etmeleri gerektii gereini gzden karmaktadrlar.

Bu noktada Trkiye'nin kresel sistemdeki yeri ve etkisi, gemiten gelen temel deerlerle yeniden grnr hle gelmektedir. Trkiye'nin siyasi kltr ve tarihsel kodlarnda yer alan hakkaniyetli ve adil yaklam, diplomatik ve siyasi hamleleriyle btnlemi durumdadr.

7 Ekim 2023 sonras srail'in Gazze politikalar balamnda bu yaklam en dikkat ekici biimde kendini gstermektedir. Trkiye, yalnzca bir blge lkesi olarak deil; kresel sistemde blge-tesi politik admlar atan, Gazze'de yaanan sreci uluslararas hukuk ve insan haklar temelinde ele alan bir aktr olarak, her frsatta sivilleri nceleyen konumunu kararllkla srdrmektedir. Bu kapsamda 18 Nisan'da Trkiye'de dzenlenen Filistin'i Destekleyen Parlamentolar Grubu toplants dikkatle incelenmelidir.

Atekes yine ksa srd

Gazze eridi iin bir kez daha "atekes", ksa sreli ve krlgan bir sre olarak kalmtr. srail'in Ramazan aynda sivilleri yeniden hedef almaya balamasyla, adna "atekes" denilen; ancak esasen rehine ve esir takasna dayal olan sre, srail'in youn saldrlaryla fiilen sona ermitir.........

© Açık Görüş