srail, Trump'tan ne istemi olabilir? srail'in Suriye'ye ynelik havadan ve karadan saldrlar devam ederken hayalindeki Suriye nasl bir yapya sahip? Trkiye ile kar karya gelinen noktalar neler? Ve Netanyahu neden konuyu Trump'a tamak zorunda kald?

Ahmet Arda ensoy/ Trkiye Aratrmalar Vakf

srail Babakan Binyamin Netanyahu ABD ziyareti kapsamnda 7 Nisan'da ABD Bakan Trump ile Beyaz Saray'da bir araya geldiinde ana gndem ran'la yaplan nkleer mzakereler ve ran'a ynelik bir saldr ihtimaliydi. Ancak grme sonras basn karsnda yaplan aklamalarda Netanyahu'nun Suriye'deki durumu ele aldklarn sylemesi ve Trkiye ile Suriye zerinden ktleen ilikilere vurgu yapmas sonras odak Suriye'ye kayd. Buna yant olarak Trump'n Cumhurbakan Erdoan'la iyi ilikilerine vurgu yapmas ve Netanyahu'nun makul olmas gerektiini sylemesi olduka dikkat ekti. Hatta bu yaananlar Netanyahu'nun Trump'tan Suriye ve Trkiye konusunda istediklerini alamad eklinde yorumland.

Peki srail, Trump'tan ne istemi olabilir? srail'in Suriye'ye ynelik havadan ve karadan saldrlar devam ederken hayalindeki Suriye nasl bir yapya sahip? Trkiye ile kar karya gelinen noktalar neler? Ve Netanyahu neden konuyu Trump'a tamak zorunda kald? Tm bu sorulara cevap arayarak Suriye'de devrim sonras g dengesi ve aktrlerin pozisyonlarn ak bir ekilde ortaya koymak mmkn olacaktr.

srail'in hayalindeki Suriye

srail Bear Esed'in lkeyi terk ettii 8 Aralk'tan itibaren Suriye'de 700'den fazla saldr dzenledi. Hava saldrlarnn yan sra Golan Tepeleri'nin ilerisinde Dera ve Kuneytra'da karadan da belirli blgeleri igal etti. Ancak bu saldrlar Suriye iin yeni bir durum deil. 2011'de balayan i sava boyunca srail, lkedeki Hizbullah ve ii milis varln bahane ederek saysz saldr gerekletirdi. Hatta bu saldrlarda getiimiz yl olduka ileri giderek ran'n am konsolosluunu hava saldrsyla hedef almt. Ayrca gneyde gerekletirdii karadan igali Esed rejiminin devam ettii Eyll aynda balatmt. Dolaysyla bu noktada srail'in Suriye'ye ynelik saldrlarn Suriyeli muhaliflerin Esed rejimini devirmesi srecine balamak olduka yanl olacaktr. te yandan srail'in Golan Tepeleri'ni 1967'den beri igal altnda bulundurduunu, Esed rejiminin bu topraklar geri almak iin 1974 ylndan beri hibir giriimde bulunmadn da hatrlatmak gerekiyor. Ancak Esed rejiminin yklmasyla birlikte Suriye'de yeni bir gereklik ortaya km durumda. Ve bu gerekliin srail'e yeni tehditler oluturduu da bir gerek.

ncelikle belirtmek gerekirse srail iin Suriye'nin istikrarsz ve mmknse blnm bir yapda olmas ana hedef olarak grlmektedir. Dolaysyla am'da hangi aktrn olduundan bamsz olarak bunu gerekletirmek iin admlar atmaktadr. lgin olan ise srail'in 2013 yl itibariyle zellikle Msr'da Mursi iktidarnn srail'e oluturduu tehdit sonras Suriye'de bir rejim deiiklii yerine 'ehven-i er' olarak zayflam bir Esed rejiminin devamn tercih ettiidir. Dolaysyla 8 Aralk 2024 itibariyle Esed rejiminin yklmas srail iin daha tercih edilir olan aktrn yok olmas ve bundan dolay yeni tehditler hissetmesi anlamna gelmektedir. Bu noktada blnm, istikrarsz, ekonomik ve askeri olarak kendine yetemeyen, YPG'nin zerklik kazand ve her an srail saldrlarna ak bir Suriye, srail iin ideal senaryoyu oluturmaktadr. Tam da bu........

© Açık Görüş