YUSUF YAVUZ / AÇIK GAZETE – Uzman arkeolog görevlendirilmeden hazırlanan ÇED raporuna dayanılarak antik Likya kentlerinin içinden geçecek duble yol projesinin, 2009 yılında UNESCO geçici listesine alınan Likya Uygarlığı Antik Kentlerinin dünya mirası listesine alınmasına engel olacağı belirtildi…

Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Platformu ile Kültürel Mirasın Dostları Derneği, Antalya’da 11 tanesi arkeolojik sit olan toplam 20 ayrı korunan alanı etkileyecek olan, bazı antik kentlerin ise doğrudan koruma alanı içerisinden geçen duble yol projesini Türkiye’nin de taraf olduğu uluslararası mevzuatlar açısından değerlendirdi. Antalya ve Muğla illerinde yer alan Likya Uygarlığı Antik Kentlerinin, 2009 yılında Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne girdiği belirtilen ortak değerlendirmede, geçici listenin 13. sırasında yer alan antik kentlerin zorlu adaylık süreçleri tamamlandıktan sonra UNESCO Dünya Mirası Listesine alınacağı vurgulanarak “Bu durumda inşa edilecek otoyol projesi, tartışmalar, sorgulanan ÇED raporu hiç kuşkusuz ‘Likya Uygarlığı Antik Kentleri’nin UNESCO Dünya Mirası Listesine alınmasına engel olacak büyük bir bariyer olarak karşımıza çıkacaktır” görüşüne yer verildi.

Antalya’nın Demre ve Kaş ilçelerinde yapılması planlanan yeni duble yol projesi arkeoloji camiasında da tartışmaya neden oldu. Geç dönem Likya’nın başkentliğini de yapmış olan Myra antik kenti dâhil toplam 11 ayrı arkeolojik sit alanını etkileyecek olan yol projesi için 17 Ocak’ta ÇED Olumlu kararı verilmişti. Duble yol projesinin güzergahı üzerinde bulunan Myra, Sura, Hoyran ve Kyaneai gibi antik kentler, Türkiye’nin UNESCO Dünya Kültür Mirası listesine alınmasını önerdiği Likya Uygarlığı Antik Kentleri arasında yer alıyor. 2009’ga geçici listeye alınan Antalya ve Muğla’daki Likya kentlerinin çevresi, madencilik, kontrolsüz yapılaşma ve otoyol gibi projelerin tehdidi altında.

‘BU İŞLERDE UZMANLIK İSTENMEZ, DİPLOMASININ OLMASI YETERLİ’

Demre-Kaş-Kalkan arasında yapılması planlanan duble yol projesiyle ilgili ÇED raporunda arkeolog olarak imzası bulunan S.Y.’nin herhangi bir uzmanlığı olup olmadığı yönündeki sorulara, çevre danışmanlık firması yetkililerince “Uzmanlık istenmez bu işlerde, diplomasının olması yeterli” şeklinde yanıt verilmesi, tartışma yarattı.

PROF. DR. MEHMET TUNÇER: ‘ÇED RAPORU BAŞLI BAŞINA BİR SKANDAL’

Çankaya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Tunçer, duble yol yapılmak istenen bölgenin korunması gerekli kültürel miraslarla dolu olduğuna işaret ederek, “ÇED Raporunun olumlu çıkması başlı başına bir skandal ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası, 2872 Sayılı Çevre Yasası ve 2873 Sayılı Özel Çevre Yasası vd. (Orman Yasası, Kıyı Yasası) ile Uluslararası Antlaşmalara (Bern Konvansiyonu, UNESCO Sözleşmeleri vd.) aykırıdır. Ayrıca Anayasanın 56. Maddesine de aykırıdır. Anayasa’nın 56. maddesi: ‘Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir.’ hükmünü içermektedir. Devlet böyle bir yolu, geçtiği her noktada Doğal ve Tarihsel Çevre Tahribatı getireceğinden ve bu nedenle Anayasa’ya aykırı olduğu için yapamaz” görüşünü dile getirdi.

KUMID, LİKYA COĞRAFYASINA DUBLE YOL PROJESİNİ DEĞERLENDİRDİ

Orta Likya olarak anılan biyo-kültürel coğrafyayı ikiye bölecek olan duble yol projesiyle ilgili gündeme gelen tartışmalarının ardından Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Platformu ile Kültürel Mirasın Dostları Derneği (KUMID), ortak bir değerlendirmede bulundu. Konuyla ilgili değerlendirmede, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere atıfta bulunarak çekinceler paylaşıldı.

KORUMA HEDEFİNE UYMAYAN YATIRIMLAR İÇİN FİNANS BULMAK GÜÇ

Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Platformu ile KUMID’in ortak değerlendirmesinde, “Habitat 1999, İstanbul ve Birleşmiş Milletler’in (BM) diğer sürdürülebilir kalkınma programları gereği bir ülke yönetiminin ülkedeki refahı arttırmak amacıyla........

© Açık Gazete