SEDAT YILDIRIM SARICI* – Üç yıl süren Bosna katliamında (1992-1995) çoğu Boşnak müslümanı olmak üzere 101000 can kaybı yaşanmıştı. Sırp silahlı güçleri Boşnakları ablukaya almış, açlık ve soğuk baş edilemez hale gelmişti. İngiltere’deki Sosyalist İşçi örgütünün öncülüğünde U2 konserlerinde yardım toplamış, üç TIR dolusu battaniye ve yiyecek yardımını Bosna’ya iletmiştik.

Bosna Hersek Mezarlığı

U2 konserlerinin Galler ayağında, başkent Cardiff’teydik. İran’ın katli vacip diyerek “görüldüğü yerde ölüme mahkum” ettiği Salman Rüştü’yü de sahneden canlı dinlemiştik. Salman Rüştü bildiğimiz gibi Şeytan Ayetleri adlı eserinde bazı ayetlerin analiz ve eleştirisini yazmıştı. Çok yazık ki farfarası muhtevanın tartılmasının önünde geçmiş ve yazarın aslında ne anlattığı güme gitmişti.

Ekranlarda iki ilahiyatçının bir araya geldiğinde inanç dünyasındaki temel meselelerden günlük ritüellere kadar ortak bir noktada hemfikir olabildikleri neredeyse görülmemiştir.

İktidar ve nimetlerinin üleşilememesine istinaden, peygamberler hayattayken dinler arası, öldüklerinden bugüne de hem dinler, hem de mezhepler arası savaş ve çatışmalar durmaksızın devam ediyor.

Hıristiyanlıkta Katolik, Protestan, Ortodoks (Katı Kuralcı), Evanjelikalizm. Yahudilikte Muhafazakar, Reformist, Ortodoks, Yeniden Yapılanmacı, Samirilik, Bahailik. Müslümanlıkta Sünni, Şii, Harici ve Anadolu civarında Alevi, Caferi, Yezidi, Hanifi, Şafi, Maliki, Hanbeli gibi sonsuz bir ayrışma ve uzlaşamama kültürü oluşmuş. Tercüme, meal, tefsir, tefrit, ifrat gibi kavramlarla ayetler ve hadisler üzerinde güne (çağa) uygun yorumlama çeşitlemeleri de ayrı bir ayrılık ve ayrımcılık sebebi olabiliyor.

Dini Semboller

Yurdumuzda 6 yaşında evlendirilen bir kız çocuğun varlığını, kocanın 30 yıl, babanın 20 yıl, annenin 16 yıl aldığı cezaları hatırlıyoruz (23 Ekim 2023 – Medyascope). Dava esnasında ve sonrasında çocuk yaşta evlendirilme vakalarının tarihsel süreçte de (Talak Suresi 4. Ayet gibi) rivayetten ibaret olmadığı, Arap örfünde olduğunu Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi tefsir anabilim dalı ve temel İslam bilimleri bölümü eski başkanı akademisyen Mustafa Öztürk gibi dürüst ve cesur ilahiyatçılar da ifade ettiler.

“Kur’an dan sonra en güvenilir kaynak kabul edilen Kütübü Sitte’ye ve sahih hadislerde”

Hz. Aişe anlatıyor: “Rasûlullah, ben 6 yaşında iken benimle evlendi. Medine’ye geldik… Ben hummaya yakalandım. Saçlarım döküldü. (İyileşince) Saçım yine uzadı. Annem beni O’na teslim etti. O gün ben 9 yaşında idim.” (Buhârî, Nikâh 38, 39, 57, 59, 61; Muslim, Nikâh 69,)…

Yazımızın devamında Tevrat’ın dört kitabında geçen metinlerden emsaller, İncil’den inciler dizeceğim.

ÇOCUK, CARİYE, KÖLELİK ÜZERİNE

TEVRAT Eski Ahit 3. Kitap LEVİLİLER 25:42 – 48

“Çünkü İsrailliler benim Mısır’dan çıkardığım kullarımdır. Köle olarak satılamazlar…

Köleleriniz, cariyeleriniz çevrenizdeki halklardan olmalı. Onlardan uşak ve cariye satın alabilirsiniz.

Ayrıca aranızda yaşayan yabancıların çocuklarını, ister ülkenizde doğmuş olsun ister olmasın, satın alıp onlara sahip olabilirsiniz. Onları miras olarak çocuklarınıza bırakabilirsiniz.Yaşamları boyunca size kölelik edecekler.”

ENGELLİ İNSANLARLA İLGİLİ

TEVRAT 3. Kitap LEVİLİLER 21. Bölüm RAB Musa’ya şöyle dedi:

“Harun’a de ki, ‘Soyundan gelecek kuşaklar boyunca kusurlu olan hiç kimse yiyecek sunusu sunmak üzere Tanrısı’na yaklaşmasın.

Kör, topal, yüzü arızalı, gözü özürlü, kambur, cüce, kolu veya ayağı kırık, organlarından biri aşırı büyümüş, uyuz, yarası kabuk bağlamış ya da hadım… RAB için yakılan sunuyu sunmak üzere sunağa yaklaşmayacak. Çünkü kusurludur… Tapınağımı kirletmesin.”

Kolları olmayan bir çocuk

ÖÇ – GANİMET PAYLAŞIMI

TEVRAT 4. Kitap, ÇÖLDE SAYIM 31. Bölüm

RAB Musa’ya, “Midyanlılar’dan İsrailliler’in öcünü al; sonra ölüp atalarına kavuşacaksın” dedi.

Bunun üzerine Musa halka, “Midyanlılar’a karşı savaşmak ve onlardan RAB’bin öcünü almak üzere aranızdan adamlar silahlandırın” dedi… Böylece........

© Açık Gazete