MEHMET TAŞ / LONDRA – Berlin’e, Hitler’in inine ilk ulaşanlar Sovyetlerdi. Nazizmin simgelerinden biri olan harabeye dönmüş Reichstag’ın üzerine Kızıl Bayrağı dikenler de onlardı.

Nazizm rejiminin, Kızıl Ordu’nun gücüyle yerle bir edilmesinin 80. yıldönümü, yalnızca bu büyük uygarlık zaferinin kahramanlarını anmak için değil, aynı zamanda günümüzde yeniden yükselişe geçen faşizmin doğasını ve kapsamını irdelemek için de uygun bir vesiledir.

Bu türden bir değerlendirme, kaçınılmaz olarak, ABD ve başlıca müttefikleri olan Birleşik Krallık ve Fransa tarafından inşa edilen, ezici biçimde baskın olan anlatının eleştirisiyle başlamak zorundadır. Bu anlatıya göre, Avrupa’da faşizmi mağlup edenler bu Batılı güçlerdi.
Daha da spesifik olarak, bu anlatı, Üçüncü Reich’ın yenilgisinin, Londra ve Washington’un Normandiya çıkarmasıyla Batı cephesini açarak taarruza geçmesiyle başladığını iddia eder.
ABD’nin güçlü kültür endüstrisi –başta Hollywood ve akademi olmak üzere– bu operasyonu, Hitler rejiminin kaderini tayin eden temel dönemeç olarak gösterdi. Yüzlerce film, binlerce röportaj, gazete ve televizyon programı ile yine sayısız makale ve kitap, Nazizmin Avrupa’daki yenilgisinin bu çarpıtılmış imgesini adeta kazıya kazıya belleklere kazıdı.

Bu anlatının egemenliği, Nazizmin yıkılmasında Sovyetler Birliği’nin belirleyici ve vazgeçilmez katkısını büyük bir unutkanlık perdesiyle örtüyor. Bazı çok kritik veriler bilinçli şekilde göz ardı ediliyor: Örneğin Hitler’in, o dönemde neredeyse tüm Batı Avrupa’yı rakipsiz biçimde kontrol ederken Sovyetler Birliği’ne yönelik başlattığı cehennemi saldırı olan Barbarossa Harekâtı 22 Haziran 1941’de başladı.
Normandiya çıkarması olarak bilinen “D Günü” ise neredeyse tam üç yıl sonra, 6 Haziran 1944’te gerçekleşti. Bu uzun süre boyunca Sovyetler Birliği, dönemin dünyanın en güçlü askeri gücüyle tek başına savaşmak zorunda kaldı. Hitler, yaklaşık üç milyon askeri, üç bin kilometrelik bir cephede Sovyetler........

© Açık Gazete