“Sahtekârlığın evrensel düzeyde egemen olduğu dönemlerde, gerçeği söylemek devrimci bir eylemdir”. George Orwell

“Sadece gerçeğin kendisi devrimcidir” Karl Marx

Prof. Dr. Fikret Başkaya – Paradigmanın İflası Nisan 1991’de yayınlandı, iki şey söylüyordu: 1. Bu kafayla olmaz; 2. Bu yol bir yere çıkmaz… Bu ülkenin tarihinde ve o tarihin hiçbir döneminde bir modernite devrimi, bir aydınlanma yaşanmadı… Rejimin geleneksel ideolojisiyle cepheden bir hesaplaşma olmadı… Uyduruk resmî tarih ve resmî ideoloji, toplumun kendisi hakkında düşünmesini engelledi, dumura uğrattı… Yeni bir şey yapmak, başka şey yapmak, düşünsel-entellektüel bir devrim olmadan mümkün olmazdı, olmadığı görüldü. Rejimin, ‘Muasır medeniyet seviyesini yakalayıp, üstüne çıkmak’ olan paradigmasının bu dünyada bir karşılığı olması mümkün değildir… Sizin muasır medeniyet dediğiniz kapitalizmdir, kolonyalizmdir, emperyalizmdir… Kapitalist dünya sistemi hiyerarşik bir yapılanmadır, pramide benzer… O bütünlük içinde toplumlar ‘gelişmişlik düzeylerine’ göre yer alırlar, konumlanırlar… Pramidin tepesinde daima hegemonik-emperyalist bir devlet bulunur, onu ikinci-üçüncü derecedeki kapitalist-emperyalist ülkeler izler… En altta en yoksullar yer alır… Fakat, alttakilerle üstekiler arasındaki ilişki, sömürü-bağımlılık-hakimiyet-tabiyet ilişkisidir… Aşağılardan yukarı doğru bir zenginlik transferi, sömürü ilişkisi söz konusudur… Bu da kapitalist-emperyalist hiyerarşi dahilinde aşağıdakilerin yukarıya tırmanmasının, ne demekse ‘muasır medeniyeti’ yakalamanın mümkün olmadığı anlamına gelir… Zira, yukardakilerle aşağılardakiler arasındaki ilişki eşitsiz bir ilişkidir… O hiyerarşik yapının, sömürü ve bağımlılık ilişkisinin dışına çıkmadan, kopuş olmadan da bir kurtuluş mümkün değildir… Aynı Bertholt Brecht’in tahterevalli şiirindeki gibi… Birileri yukarda olduğu için başkaları aşağılardadır. Ya da tersi…

O halde iki şey: Birincisi yakalamak mümkün değildir ve ikincisi yakalayıp da ne yapacaksınız ki…? Kapitalist-emperyalist-ırkçı, jenositci, katliamcı, insanlığın ve uygarlığın geleceğini tehlikeye atmış Batı’nın (muasır medeniyet denilenin) nesi sizi cezbediyor? Gerçi yakalamak mümkün değildir ama başka şey yapmak, başka türlü yapmak da imkânsız değildir…

Paradigmanın İflası, sadece bir resmî tarih ve resmî ideoloji eleştirisi değil… Kaldı ki, eleştiri bir başına amaç değildir… Başka şey yapmanın, başka şeye giden yolun aralanmasının........

© Açık Gazete