Havai fişek gösterilerinin hayvanlara ve çevreye verdiği zararlarla ilgili çok sayıda yazı yazmışımdır. Bu eğlence modelinden vazgeçmemiz için birçok geçerli neden var; bu nedenlerden biri de son haftalarda ülke gündeminin baş sırasında yer alan orman yangınları!

Biliyorsunuz geçtiğimiz günlerde İstanbul’un yeşil alanlarıyla meşhur ilçesi Beykoz’da ormanlık alana atılan hava fişek yangına sebep oldu. Yine Bursa’da da havai fişek nedeniyle orman yangını meydana geldi.
İstanbul Valiliği olayın üzerine bir genelge yayınlayarak 28 Ekim’e kadar İstanbul’da havai fişek dahil olmak üzere her türlü patlayıcı ve yanıcı maddenin satış ve kullanımını yasakladı.
Bu yerinde bir karar ama yetmez! Havai fişek kullanımı sadece İstanbul’da değil tüm Türkiye’de yasaklanmalı; sadece 28 Ekim’e kadar değil sürekli olarak bu karar uygulanmalı.

*

Gelin havai fişeklerin zararlarını tekrar madde madde hatırlayalım:
• Havai fişekler patladığında ortaya çıkan plastik ve kimyasal atıklar doğayı kirletiyor.
• Havai fişek gösterileri nedeniyle yüksek seviyedeki partikül maddeler (SPM) havada asılı kalıyor. Bu maddeler insanlarda baş ağrısından yüksek tansiyona kadar çeşitli sağlık sorunlarına neden oluyor.
• Patlama sırasındaki yüksek ses ve ışıklar nedeniyle kuşlar kalp krizi geçirerek ölebiliyor, geçici işitme ve görme kaybı yaşayabiliyor, sakatlanabiliyor.
• Kuşlar panik içinde yuvalarını ve yavrularını terk edebiliyor.
• Göçmen kuşların göç yolları zarar görüyor.
• Havai fişek patlamaları sadece kuşlara değil kedi ve köpeklere de zarar verebiliyor. Özellikle köpeklerin hassas ve keskin işitme organları yüksek ses nedeniyle zarar görebiliyor. Sokak hayvanları korku ve panikle caddeye atlayabiliyor; sahipli evcil hayvanlar da yine yaşadıkları panik nedeniyle evden kaçma eğilimi gösterebiliyor.
• Ormanlık ve ağaçlık alanlara yakın yerlerde havai fişek patlatılması ise yangınlara yol açabiliyor.

*

Eğlence ve kutlama için tek seçeneğimiz havai fişek patlamak değil! Havai fişeklerin yerini daha........

© 9 Eylül Gazetesi