Bir zamanlar, yüzlerce yıl önce zengin Anadolu bembeyaz mermer anıtlarla donatılmıştı.

İnce sütunlar, zarif kolon başlıkları, süslü üçgen alınlıklar.

Kişileri ve olayları ölümsüzleştiren heykeller.

İnsanlığın o günlerdeki yüksek sanat ve kültür anlayışını yansıtan eşsiz eserler.

Zaman ve doğa, heykele düşman fanatik Hıristiyanların ve Emevi-Arap saldırganların barbarca eylemleri o muhteşem eserlerin bir kısmını yok etti.

Geri de kalan güzellikler ve anlam, bize ve çocuklarımıza günümüzü fark etme, geleceği şekillendirme yönünde bilgi ve esin/ilham veriyor.

Tabii ki bu tür antik eserler konusunda Bergama’da bulunmuş parçalar ve bugün ayakta kalmış yapılar, yapıtlar büyük ayrıcalık taşıyor.

Bunlardan en gösterişlilerinden biri Pergamon/Bergama’nın Akropolünde bulunan, İ.Ö. 133’den sonra kente egemen olmuş Romalılar döneminden geride kalan Trayan/Traianus Tapınağıdır.

(Pergamon/Bergama Akropolü Trayan/Traianus Tapınağı ve tonozlar)

Pergamon/Bergama tepesinin en yüksek yerinde oluşturulan bir düzlem üzerine inşa edilmiş Trayan Tapınağı restore edilmiş mermer sütunları bugün bile, güneyden kente gelenler tarafından, taa ufuk çizgisinden görülür.

65*85 mt büyüklüğünde bir alana yayılan Trayan Tapınağı yerleşkesi (Traianum) bu eğimli tepede; pencere görünümlü beşik kemer ve tonoz gibi alt yapılarla sağlanan ortamda, 23 mt yüksekliğindeki taş duvarla desteklenir.

Bu görkemli yapı İ.S.2 yüzyılda Roma İmparatoru Trayan/Traianus’un (İ.Ö. 98-117) ardılı Hadrian/Hadrianus (İ.Ö.76-138) tarafından tamamlandı.

Eser Pergamon/Bergama’da Roma döneminden kalan eşsiz yapılardandır.

1864-1886 yılları arasında, kaçak ve şaibeli kazılarda Pergamon’da ele geçirdiği birçok tarihi eseri ve Zeus Sunağını Almanya’ya kaçıran Carl Humann, Trayan Tapınağının olduğu yerde de kazı yapmış, bulduğu eserleri çalmayı ihmal etmemiş.

Trayan tapınağından götürülen heykeller, Bergama’dan kaçırılan diğer eserlerin içinde tutulduğu bir hapishaneye dönüşmüş Berlin Müzesine konmuş.

***

3 Ekim 1990 günü Batı Berlin’e katılan Doğu Berlin’de; Doğu Almanya elinde bulunan bu Hapishaneye böylece bugünkü Almanya sahiplenmiş.

Bu tarihten önce, 1976 yılında, T.C. Kültür Bakanları Talat Halman ve Ahmet Taner Kışlalı’nın ısrarıyla, o zamanki Batı Almanya’ya ait Alman Arkeoloji Enstitüsü tarafından, Bergama Akropolünde Trayan Tapınağının bulunduğu yerde restorasyon çalışmaları başlatılmış.

Çalınamamış, geride kalan parçalarla Tapınağın bir kısmı ayağa kaldırılarak hem tarih canlandırılmak hem de yapı ziyaretçilerin görüşüne sunulmak istenmiş

Çalışmalar önce Mühendis Dr.U Rombock'un yönetiminde yürütülmüş, Prof. Dr. Klaus Nohlen tarafından sürdürülmüş ve........

© 12punto