menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Siyaset cüzdan işi değil, vicdan işidir

19 0
26.02.2025

Son dönem siyasi çalkalanmalar, partiler arası seyahatler(!) insanın midesini kaldıracak düzeydedir. İşler o düzeye taşınmıştır ki, ne seçilmiş¸ kişi aday olduğu partide kalacağından emin, ne de seçmen oy verdiği adayın verdiği sözde duracağından emindir. Bunun sebebi, siyasetin tüm kurumlar gibi, örneğin spor gibi özelleştiirilmesidir. Mesele hizmet değil, daha güçlü kesime geçerek, gelecek seçimlerde parlamentoyu ve cüzdanı garantilemektir. Peki, seçilmiş kişi bu oyunu oynarken oy aldığı seçmenin iradesini düşünüyor mu, ya da onun rızasını aldı mı?

Yerel seçimlerde aday önemli olabilir, zira yerel siyasette seçmen ve aday arasında genel seçimlerdeki duruma göre daha yakın bir ilişki vardır. Oysa genel seçimlerde bu ilişki zayıfları ve tanınmış kişiler gibi istisnai durumlar hariç, seçmen adaya değil, programını okuduğu ya da icraatını gördüğü partiye oy verir. Hatta seçmenin oy tercihi bizatihi partinin programı olmayan, karşı olduğu bir partinin engelleyicisi olması esasına da dayanabilir. Bu durumda, engel olabileceği düşünülen bir partinin güçlendirilmesi amacıya verilen oylarla seçilen bir aday, engellenmek istenen bir partiye geçerse, seçmenin iradesinin sorumluluğu taşınmış olur mu? Görülüyor ki, bu mesele vicdan meselesidir. Ama seçime cüzdan mantığı ile girmiş olan bir aday, ne seçmenin iradesini düşünür, ne de seçmene karşı vicdani sorumluluğunu kale alır.

Anayasalar çok temel davranışsal ve yönetsel kuralları ortaya koyar. Bazı davranışlar ve/veya olması gereken kurallar vardır ki, insanların vicdanlarına ve sorumluluklarına havale edilmiştir. İşte siyasi ahlak olarak literatüre geçen, fakat hiçbir yerde yazılı olarak yansımayan etik kurallar arasında, bir seçim döneminde, zaruri bir sebep olmadan, seçmenin iradesini parlamentoda temsil etmek çok temel bir ilkedir. Zaruret hallerinde ve en sıkışık dönemlerde yapılması gereken nazik davranış partiden ayrılıp tarafsız kalmak ya da milletvekilliğinden istifa etmek olabilir. Ama........

© 12punto