Türkiye’nin küresel şehirler arenasındaki konumu: İstanbul‘un yükselişi, Bursa ve Adana’nın gelişim potansiyeli
Uluslararası danışmanlık şirketi Kearney’in Kasım 2024’te yayımladığı “Risk Altındaki Bir Dünyada Küresel Şehirler Yeniden Canlanıyor” başlıklı “2024 Küresel Şehirler Raporu”, dünyanın en etkili metropollerini değerlendiren kapsamlı bir çalışmadır. Bu rapor, şehirleri iki ana ölçütle inceliyor: Küresel Şehirler Endeksi (GCI), şehirlerin mevcut küresel bağlantısını ölçerken, Küresel Şehirler Görünümü (GCO) gelecekteki potansiyellerini değerlendiriyor.
Dünya genelinde 156 şehri inceleyen rapor; iş aktivitesi, insan sermayesi, bilgi alışverişi, kültürel deneyim ve siyasi katılım olmak üzere 5 temel boyutta analiz yapmaktadır. Bu kapsamda, eğitim seviyesi, bilgiye erişim, internet altyapısı, uluslararası kuruluşların varlığı gibi 31 farklı gösterge ele alınmıştır. Raporda; Dünyanın sayısız riskle karşı karşıya kaldığı, ancak bu zorlukların ortasında ve bazı durumlarda bu zorluklar yüzünden küresel şehirler yeniden canlandığı vurgulanıyor.
2024 yılında, bir önceki yılda olduğu gibi, New York, Londra, Paris ve Tokyo, küresel şehirler listesinin zirvesinde yer aldı. Türkiye’den İstanbul 19. sıraya yükselirken, Ankara 94. Sıraya geriledi. Bursa ve Adana doğrudan sıralamaya girmese de, ekonomik ve sosyal göstergeleriyle değerlendirilmesi gereken şehirler arasında yer alıyor.
Bu yazıda, Türkiye’nin küresel şehirler ligindeki yerini değerlendirerek, Bursa ve Adana’nın gelişim potansiyelini ele alacak, eksik yönleri belirleyerek stratejik öneriler sunacağız.
İstanbul, 2024 Küresel Şehirler Endeksi'nde 6 sıra birden yükselerek 19. sıraya yerleşti. Bu yükseliş, İstanbul’un iş aktivitesi, insan kaynakları ve kültürel etkileşim konularında küresel sahnede giderek daha fazla söz sahibi olduğunu gösteriyor.
• İnsan Kaynakları: İstanbul, 10 basamak birden yükselerek dünya genelinde 8. sıraya çıktı. Bu, nitelikli iş gücü, yetenek havuzu ve eğitimli bireylerin şehre çekilmesi açısından büyük bir avantaj sağlıyor.
• İş Aktivitesi: İstanbul, küresel şirketlerin ilgisini çekmeye devam ediyor ve bu alanda 14. sıraya yükseldi.
• Kültürel Deneyim: Şehrin tarihî dokusu, müzeleri, festivalleri ve sanat etkinlikleriyle 14. sırada bulunması, İstanbul’un uluslararası turizm ve kültürel etkileşim açısından güçlü bir pozisyonda olduğunu gösteriyor.
• Bilgiye Erişim ve Dijital Dönüşüm: İstanbul, dijital altyapı ve bilgiye erişim konusunda ilk 30 içinde yer almıyor. 5G, fiber internet ve dijital platformlara erişimin yaygınlaştırılması şehrin rekabet gücünü artıracaktır.
• Sürdürülebilirlik ve Çevresel Politikalar: İstanbul, trafik ve hava kirliliği gibi çevresel sorunlarla mücadelede halen gelişim göstermesi gereken bir şehir. Yeşil alanların artırılması ve toplu taşımanın iyileştirilmesi önemli.
• Yönetişim ve Siyasi Katılım: Küresel şehirler sıralamasında yönetişim ve siyasi katılım açısından İstanbul geride kalıyor. Şeffaf yönetim, demokratik katılım mekanizmalarının güçlendirilmesi ve yerel yönetimlerin daha etkin hale getirilmesi önemli bir ihtiyaç.
Ülkemizin başkenti olan Ankara, 2024 Küresel Şehirler Endeksi’nde, bir önceki yıla göre 4 sıra gerileyerek 94. sırada yer aldı. Devlet yönetimi merkezi olmasına rağmen küresel şehirler arasındaki rekabet gücü oldukça düşük.
Ankara’nın Güçlü Olduğu Alanlar
• Eğitim ve Araştırma: ODTÜ, Bilkent ve Hacettepe gibi üniversiteler sayesinde akademik alanda güçlü.
• Kamu Yönetimi ve Diplomasi: Büyükelçiliklerin ve uluslararası kuruluşların bulunması, Ankara’nın bölgesel bir diplomasi merkezi olmasını sağlıyor.
• Kültürel ve Ekonomik Çeşitlilik: Ankara, sanayi ve ticarette İstanbul’un gölgesinde kalıyor. Uluslararası iş ve yatırım çekme konusunda daha güçlü politikalar geliştirilmesi gerekiyor.
• Şehircilik ve Ulaşım: Şehir içi ulaşımda metro hatlarının........
© 12punto
