menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Atatürk annesini Selanik’ten nasıl kurtardı?

26 0
16.12.2025

Karar vermişti.

15 Ekim 1911’de Osmanlının Kuzey Afrika’da kalan son topraklarını savunmak için bazı silah arkadaşları ile birlikte gizlice Tralusgarp’a gitmişti. Binbaşıydı ve Kod adı; ‘Mustafa Şerif Bey’di.

Gidenler arasında Enver Bey, Ömer Naci, Süleyman Askeri,  Nuri Conker, Eşref Kuşçubaşı ve Yakup Cemil gibi silahşorler de vardı.

Yaklaşık 1 yıl orada mücadele etti. Trablus’a gittiği günden beri Mustafa Kemal annesini görememişti. Halkı örgütledi ve İtalyan işgaline karşı koydu. Çarpışmalara bizzat katıldı, sol gözünden yaralandı. Ama sonuçta başarılı oldu. İtalyanları karaya sokmadı. 

Ancak Balkan Savaşı patlak verdi ve Selanik Osmanlı’nın Alaylı paşalarından Kara Tahsin Paşa tarafından Yunan askerine bizzat teslim edildi.

09 Kasım 1912’de Selanik düştü.

Ve Trablusgarp Savaşı bitti. Mustafa Kemal acil bir şekilde İtalya üzerinden Viyana’ya geldi. Viyana’da gözünden ameliyat oldu ve tedavinin sonucunu beklemeden Romanya üzerinden İstanbul’a vardı.

Balkanlar elden çıkınca on binlerce savunmasız aile çoluk çocuk genç ihtiyardan oluşan göç dalgaları Balkan hezimetinden kurtulmak için İstanbul’a dolmuştu.

Buraya kadar her şey normal.

Ancak buradan sonra Mustafa Kemal’in annesinin de o göç dalgalarının içinde İstanbul’a geldiği, o mağdur ailelerin içinde arayarak annesini bulduğu, kalabalık içerisinde annesi ile sarılıp kucaklaştığı hikaye edilir. Buna dair makaleler yazılmış, filmler yapılmış ve yayınlanmıştır.

Ancak bu doğru değildir.

Atatürk’ün annesi kız kardeşi ile birlikte Selanik’te kalmıştı. Ve Zübeyde Hanım’ın oğlu ile irtibatı kopmuştu. Üstelik, oğlu subay olduğu için, hatta Trablusgarp’taki başarıları nedeniyle İngilizler ve İtalyanlar tarafından da aranan bir subay olduğu için Selanik’teki evleri sık sık Yunan askeri tarafından aramalara tabi tutulmuş ve baskı görmüştü.

Atatürk, o tarihlerde bütün İstanbul’u aramış, annesini bulamamıştı.

Mustafa Kemal İstanbul’a gelir gelmez Genelkurmay’da arkadaşları ile birlikte bir değerlendirme yaptı ve ilerleyen Bulgar işgaline karşı hemen Bolayır’da önlem alınması gerektiği fikrine vardı. Ve oraya gitti.

Yanında Ali Fethi Bey vardı.

Bolayır’da yaklaşık 1 yıl kadar Bulgarlara karşı savaştıktan ve Bulgarları durdurduktan sonra tayini Sofya Askeri Ataşeliğine çıktı. 27 Ekim 1913 günü İstanbul Sirkeci Garından Sofya’ya hareket etti.

Tam 2 yıl olmuştu annesini görmeyeli.

Bolayır’da görev yaparken annesi ile irtibat kurduğuna dair bir belge yok.

Ancak Mustafa Kemal’in 17 Ocak 1914'ün günü Sofya’da iken Cemal........

© 12punto